پس از دیدار جناب آقای دکتر ولایتی فرستاده ویژه جناب آقای دکتر روحانی که ریاست مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نطام را هم بر عهده دارند با آقای پوتین، چند موضوع به عنوان محور گفتگوی انجام شده مطرح شد:

نخست موافقت با حضور کامل ایران در پیمان شانگهای بود که آقای ولایتی نیز اشاره به نظر مثبت رئیس جمهور روسیه برای تغییر عضویت ایران از ناظر به عضویت کامل در پیمان شانگهای داشتند و تصریح کردند که روسیه با این موضوع موافق است؛ اما این امر را نیازمند زمان دانستند.

دومین محور گفتگو فرستاده ویژه رئیس جمهور ایران تاکید بر افزایش حجم مبادلات میان دو کشور بود که آن را 20 میلیارد دلار در سال 2015 عنوان کردند.

در واقع با توجه به این موارد و دیگر موضوعات مطرح شده می توان گفت که محتوای پیام ارتقای همکاری ها در حوزه های کلان راهبردی بوده است که اینها نمونه هایی از آن می باشد و به همین دلیل است که جزئیات آن منتشر نشده است.

همچنین باید توجه داشت پس از روی کار آمدن دولت یازدهم در ایران و با انتصاب آقای دکتر سنایی که از اعضای باشگاه والدای روسیه که آشنایی قبلی با آقای پوتین داشتند و از برجسته ترین اساتید حوزه روسیه در ایران به شمار می آیند و ریاست موسسسه مطالعات ایران و اوراسیا (ایراس) را نیز بر عهده دارند روند تازه ای در مناسبات میان دو کشور شکل گرفت که به موجب آن تلاش شد بسترهای لازم جهت ارتقا همکاری ها در حوزه های کلان راهبردی صورت پذیرد. اکنون سفر آقای ولایتی و ابلاغ پیام رئیس جمهوری ایران در ادامه این تلاش ها بود بدین معنا که همکاری طرفین وارد سطح بالاتر و گسترده تری شده است و همکاری در سطح دوجانبه، منطقه ای و بین المللی رو به گسترش است.

در بحث همکاری در سطح دوجانبه عضویت دائمی ایران در شانگهای و یا حتی پیشنهاد روس ها برای عضویت ایران در اتحادیه اقتصادی اوراسیایی قابل توجه است. همچنین باید به موضوع تحریم ها نیز توجه داشت. چرا که روس ها پس از حوادث اوکراین با تحریم دچار شدند و می توانند از تجربیات ایران که سال هاست با تحریم ها دست و پنجه نرم می کنند استفاده کنند؛ البته همکاری ها باید دو طرفه باشد. همکاری های مشترک دو کشور در موضوع سوریه نیز می تواند در بعد منطقه ای بسیار حائز اهمیت باشد.

در این دیدار دو جانبه "سرگی لاوروف" وزیر خارجه روسیه و "الکساندر نوواک" وزیر انرژی نیز حضور داشتند. حضور این مقامات عالی رتبه در گفتگو نشان دهنده چه بود؟

بله، یک ساعت اولیه این دیدار یک ساعت و نیمه با حضور دو وزیر انرژی و خارجه فدراسیون روسیه تشکیل شد. من فکر می کنم در وهله اول این بدان معناست که این سفر و پیام آن سمبلیک نیست و برای روسیه در شرایط کنونی بسیار حائز اهمیت است. این دقیقا در راستای افزایش همکاری ها و گسترش روابط است که پیشتر عرض کردم.

یعنی فقط یک پیام به رئیس جمهور نیست بلکه فدراسیون روسیه نیز بر سمبلیک نبودن آن آگاه است و با شرکت وزرای مربوطه یعنی وزیر خارجه و وزیر انرژی موضوع از حالت شعاری خارج و وارد فاز عملیاتی شده است.

اما این که چرا این دو وزیر حضور داشتند به نظرم با توجه به حوزه های مورد بحث یعنی سیاست خارجی و راهبردی و حوزه روابط اقتصادی بوده است. در این دیدار موضوعاتی در راستای ارتقا روابط اقتصادی نظیر گسترش حمل و نقل ریلی، صادرات محصولات اقتصادی از ایران به روسیه، همکاری های اقتصادی در زمینه آبزیان، ایجاد شش نیروگاه حرارتی در ایران و هم چنین مسائل منطقه ای و بین المللی که پیش تر اشاره کردم مطرح شده است که حضور دو وزیر انرژی و خارجه روسیه جهت عملیاتی شدن آن ضروری به نظر می رسد.