به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب، دکترعبداله مرادی_پیرو فراخوان های متعدد در فضای مجازی چند روز است که استان‌های جنوبی عراق نظیر؛ ذی قار، میسان، قادسیه، نجف و... دچار آشوب های اعتراضی است. دولت «عبدالمهدی» نیز ضمن برقراری منع آمد و شد در شهرها، تصمیماتی درباره حقوقی بیکاری و عزل کارمندان فاسد و... را اعلام کرد.

اینکه اعتراضات اخیر، واجد کدام اهداف؟ مبتنی بر کدام ریشه ها؟ و منطبق با سیاست کدام بازیگران داخلی و خارجی است؟ و نسبت ایران با آن چیست؟، مهمترین پرسش این روزهاست؟.

«عراق» برآمده از «سایکس-پیکو» هیچگاه روند دولت-ملت سازی را طی نکرده و شهروندان آن هویت  همبسته ای برای خود نیافته اند. ثبات چند دهه ای آن نیز عمدتا حاصل دیکتاتوری بوده و اکنون در دوران دموکراسی حزبی نیز، شکافهای درونی قومی و مذهبی و... آن شکل واگرایانه پیدا می‌کند.

مسأله «فساد و ناکارآمدی» نیز از جمله مواردی بوده است، که ساخت هویت یکپارچه مبتنی بر رضایت شهروندان را به تاخیر انداخته و در حداقل ۲ انتخابات اخیر اصلی ترین محور کنش سیاسی بوده است. تاکید مرجعیت دینی بر «ضدیت با فساد» به عنوان شاخص نامزدهای اصلح، شکل‌گیری «اتحاد انقلابیون برای اصلاحات» (سائرون) از سوی مقتدی صدر و «تیار الحکمه» توسط عمار حکیم و همچنین تغیرات در احزاب کردستانی، همگی پاسخی به خواست مبارزه با فساد و پوست اندازی نسلی جریانات سیاسی بوده است. با این حال انتخابات ۲۰۱۸ با مشارکت ۴۴درصدی مردم برگزار شد.

اعتراضات کنونی را نیز می‌توان در تداوم همان خواست عمومی مبارزه با فساد ارزیابی کرد. آنهم در کشوری با ماهانه ۷میلیارد دلار درآمد نفتی و روابط خوب خارجی، دلیلی برای وجود فقر، بیکاری و کاستی در خدمات عمومی آب و برق پذیرفته نیست. با این حال اعتراض اخیر از سوی هیچکدام از گروه‌های سیاسی(به ویژه سائرون) برنامه ریزی و حتی تایید هم نشده است.

برخلاف اعتراضات قبلی، در این مقطع دولت «عبدالمهدی» اجماع خوب سیاسی را در اختیار دارد، مشکلات جدی تامین آب برق هم مانند گذشته وجود ندارد. دیپلماسی فعال «برهم صالح» در سطح منطقه ای و بین المللی نیز جایگاه عراق را تحکیم کرده است. با این حال اعتراضات ماهیتی «بن فکنانه» داشته، بعضا از «اسقاط نظام» سخن به میان آمده و دفاتر احزاب و ساختمان های دولتی مورد تعرض قرار گرفته است.

اعتراضات فاقد رهبری واحد(به گونه ای که علیرغم آمادگی عبدالمهدی برای گفتگو مشخص نیست اصلا معترضان نماینده ای داشته باشند) ، خواسته مشخص و عمدتا به شکل تخریبی است، که ریشه آن به خواست مبارزه با فساد و رفع بیکاری جوانان بازمی گردد. فضای مجازی نیز در جامعه بی سواد سیاسی-رسانه ای عراق، جهت دهی به اعتراض را برعهده میگیرد.  درست در همین جاست که زمینه های داخلی بروز اعتراض با سیاست بیرونی پیوند خورده و حجم تبلیغات سعودی-صهیونیستی درباره «آتشفشان عراقیها علیه ایران» مهمترین تصویری است که از اعتراضات برساخته می شود.

اعتراض کور اخیر با شدت ضعفی از تخریب بدون ترسیم چشم اندازی جدید، پایان خواهد گرفت. پروژه شکست خواهد خورد. بی ثباتی عراق آنچنان که آمریکا و متحدانش می‌خواهند-به جبران شکست در سوریه و یمن و لبنان- چالشی علیه ایران بدل نخواهد شد. اما آنچه برای ایران درس آموز خواهد بود؛

۱. توجه به اعتراضات دفعی-تخریبی با مدیریت متکثر در فضای مجازی مبتنی بر شایعات است که از سوی دشمن بکار گرفته می‌شود.

۲.  ضرورت تقویت دیپلماسی عمومی با توجه به اقتضائات خاص عراق و تغیر نسلی در حال روی دادن در این کشور است.

همگان باید بدانند، فرایند عبور از «استبداد صدامی» و «اشغال آمریکایی» تا شکل گیری «دموکراسی عراقی» را ایران راهبری کرده است. هرچند این دموکراسی دارای ضعف هایی ست، اما اگر ایران نبود هر بحران سیاسی کوچکی در عراق منجر به جنگ داخلی می شد.

انتهای پیام