به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب،به گفته معاون اجرایی سد و نیروگاه چم شیر گچساران عملیات اجرایی این سد هم اکنون 93 درصد پیشرفت فیزیکی دارد و بر اساس برنامه زمان بندی عملیات آبگیری در اواخر دی ماه ۱۴۰۱ انجام خواهد شد.زیر کشت بردن اراضی پایین دست پروژه، تولید انرژی برقابی به میزان حدود 482 گیگاوات ساعت در سال، ایجاد زیر ساخت مناسب جهت تولید صنعت آبزیان و صنایع وابسته، ایجاد بستر مناسب جهت توسعه گردشگری منطقه، کنترل سیلاب ها و استفاده بهینه از آب و جلوگیری از بروز خسارات سیلاب،اشتغال زایی (در پیک کاری 2100 نفر مشغول به کار بوده ند)،کنترل شوری آب رودخانه زهره و احیاء اراضی پایین دست از جمله مهمترین اهداف طرح به شمار می روند.

همچنین نصب دکل های مربوط به تجهیزات هوایی خطوط انتقال 230 کیلو ولت سد چم شیر به ایستگاه پست پاساژ چنار شاهیجان و دوگنبدان ، عملیا‌ت نصب دو خط لوله به منظور تنظیم کیفیت آب و نیز آبرسانی مزارع پایین دست سد و انتقال آن به بخش صنعتی، پیشرفت 99درصدی عملیات حفاری و تزریق سد چم شیر، ورود ترانسفورماتورهای اصلی نیروگاه به کارگاه و نیز نصب تجهیزات نیروگاهی از دیگر اقدامات صورت گرفته در چم شیر بوده است.

این سد از نوع بتنی غلتکی ( RCC ) است که مطالعه احداث سد چم شیر در سال ۷۳ از سوی سازمان آب منطقه ای فارس، بوشهر و کهگیلویه و بویراحمد صورت گرفت.سدو نیروگاه چم شیر در ۲۵کیلومتری جنوب شرقی گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد و برروی رودخانه زهره ساخته می شود.سرشاخه های اصلی رودخانه زهره نیزکوه های شمال غرب استان فارس و شرق کهگیلویه و بویراحمد و رودخانه های فهلیان و آب شیرین و شیو است.

با این وجود نیز کارشناسان محیط زیست نگران آبگیری سد «چم‌شیر» هستند. آنها معتقدند اتفاقی که پس از آبگیری در"سد گتوند" در استان خوزستان و تپه‌ای نمکی وارد دریاچه شد، این بار این اتفاق ممکن است دوباره در سد چم‌شیر تکرار شود. آنها بازهم براین باورند که با اجرای آبگیری علاوه بر انحلال نمک در آب، شاهد اختلاط آب با هیدروکربن‌های نفتی چاه‌های منطقه را خواهیم بود و رودخانه زهره دیگر جریان طبیعی‌اش را از دست خواهد داد و با توسعه کانون‌های ریزگرد در خوزستان مواجه خواهیم شدو متاسفانه آبی که از مخزن سد خارج می‌شود نه به درد کشاورزی می‌خورد نه آب شرب و این نشان دهده یک فاجعه زیست محیطی است.

اگرچه حامیان آبگیری این سد می گویند: آبگیری سد چم شیر کشاورزی در منطقه را توسعه می دهد،و اجرای این طرح را از جمله اقدامات کلیدی و ارزشمند وزارت نیرو می دانند که بخش قابل توجهی از مشکلات و معضلات این منطقه با بهره‌برداری از این سد برطرف خواهد شد.

با این تفاسیر امروز نیز نشستی با حضور "تورج فتحی" معاون دفتر آب و خاک سازمان حفاظت محیط زیست کشور و جمعی از مسئولان اجرایی سد چم شیر گچساران با خبرنگاران برگزار شده تا به این ابهامات نیز پاسخ داده شود.

فاضل، معاون اجرایی سد و نیروگاه چم شیر در ابتدای این نشست گفت: تشکیل این نشست با خبرنگارا و اصحاب رسانه به این جهت است که به برخی ابهامات و اتهاماتی که اخیرا علیه احداث سد چم شیر توسط عده ای در رسانه ها مطرح شده است،پاسخ داده شود هرچند کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی هم به این موضوع ورود کرد و نهایتا خروجی جلسات هم به این موضوع تاکید داشته که سازمان محیط زیست ماموریت جدیدی برای بررسی مجدد و دقیق این موضوعات مطرح شده تعریف کند.

وی تصریح کرد:اما اولین ابهامی که در خصوص سد چمشیر مطرح شده بود بحث عدم مکاتبه و انعقاد توافقنامه با سازمان محیط زیست برای شروع عملیات اجرایی سد چمشیر بود که توافقنامه و صورتجلسه ای در همین مضمون درسال ۸۸ وجود دارد که احداث این سد براساس آیتم هایی هم از سوی محیط زیست هم بلامانع است.

فاضل ادامه داد:باید توجه داشت که قریب به این دوازده سال نیز گزارشات مستمر و به روزی از وضعیت سد و منطقه چمشیر به محیط زیست ارجاع شده و مرتبا هم در کم و کیف مراحل اجرایی سد چمشیر نیز قرار گرفته اند.اگر چه مجوز سازمان محیط زیست درخصوص اجرای سد و نیروگاه چمشیر وجود دارد.

تورج فتحی،نماینده سازمان محیط زیست کشور در ادامه هم  گفت:با توجه به وظایف و مسئولیت های مهم سازمان محیط زیست، از اواسط سال گذشته بود که مکاتباتی با دستگاه های نظارتی و حاکمیتی صورت گرفت چرا که ابهاماتی نیز متوجه‌ طرح چمشیر مطرح شده بود.

وی ادامه داد:بنابراین اعلام کردیم که در طرح ها و پروژه های اجرایی در سراسر کشورمان و دربحث زیربنایی این طرح ها نیز مطابق قانون و مقررات، مطالعاتی تحت ارزیابی محیط زیستی نیز انجام می شود و به ریز و به صورت کاملا کارشناسی موضوعات مورد بررسی دقیق قرار می گیرند و نهایتا مشخص می شود که احداث یک پروژه چه تاثیری بر محیط زیست منطقه دارد.

فتحی افزود:پس درباره این طرح نیز سال ها قبل از عملیات اجرایی سد چمشیر موارد لازم به محیط زیست ارجاع شد که توسط کارشناسان و متخصصین امر به صورت میدانی هم مورد بررسی کامل قرار گرفت و درادامه هم به پروژه مجوز داده شد و از نظر زیست محیطی مشکل خاصی برای اجرای پروژه وجود ندارد.

نماینده سازمان محیط زیست کشور تصریح کرد:اما سال گذشته مباحثی مطرح شد که این پروژه مشکلاتی به محیط زیست منطقه وارد می کند و همچون گتوند دوم خواهد شد، بنابراین بیش از همه کارشناسان ما بیشتر نسبت به این موضوعات حساس هستیم و اگر مشکلی دراین زمینه وجود داشت حتما از آبگیری سد ممانعت می کردیم اما با توجه به گزارشات قبلی بررسی های مجددی نیز صورت گرفت و مسئولین سازمان برای اطمینان خاطر و پاسخگویی شفاف به مردم ،مجددا مکلف شدیم که بازهم از سازه سد و منطقه بازدید میدانی داشته باشیم و ابهامات دقیق مورد بررسی قرار بگیرند.

وی درادامه اظهارکرد:دربحث وجود چاه های نفت نیز طی بازدیدی که داشتیم ،خوشبختانه مشکلی در این زمینه هم وجود ندارد، بنابراین ما در این بازدیدها هیچ رخنمون(برون زد) سنگی دارای نمک درمحدوده سد و حتی بالاتر و پایین تر از جانمایی سدهم مشاهده نشد و مواردی که توسط برخی افراد در رسانه ها بحث شده گویا مواردی ‌هستند که بدون کارشناسی دقیق  صورت گرفته و طبق بررسی های ما‌ هیچ گنبد نمکی را در منطقه شاهد نبودیم.

فاضل،معاون اجرایی سد چمشیر بازهم درادامه گفت:اما دربحث اتهامات نیز عده ای معتقدندکه در محل ایجاد سد تغییراتی ایجاد شده که اساسا هیچ گونه تغییری درمختصات محل و محور سد نیافتاده است.اما‌ نکته بعدهم موضوعی مطرح کرده اند که درگزارشات اولیه احداث سد هیچ اشاره ای به وجود تاسیسات نفت در محل احداث سد نشده بود که اولا گزارشات مربوط به قبل از سال ۸۸ نیز اعلام‌می کند که علم به آگاهی از وجود مخازن نفت وجود داشت و  نکته مهم توافقنامه مشترک با شرکت نفت داریم که مربوط به سال ۷۷است که قبل از اجرای هرگونه پروژه با توجه به وجود نفت درمنطقه توافق نامه مشترک و چند صفحه ای بین کارفرمان وقت و شرکت نفت صورت می گیرد و دراین خصوص نیز همه اقدامات با همکاری و هماهنگی با شرکت نفت صورت گرفته است.

وی ادامه داد:از آن طرف اجرای عملیات پروژه را از سال ۸۸ داشتیم و درمطالعات اولیه هم وجود تاسیسات نفتی و مخازن نفتی نیز دیده شده و با علم به این موضوعات بحث اجرای سد چمشیر عملیاتی شده است که چندان مورد خاصی هم نخواهد بود.بنابراین اساسا هیچ گونه گنبد نمکی در محدوده سد چمشیر وجود ندارد و در آبگیری چمشیر مشکلی ازبابت افزایش شوری آب نخواهیم داشت.درحقیقت هم هدف اصلی احداث سد چم شیر هم کاهش شوری آب برای پایین دست خواهد بود.

فتحی درادامه هم گفت:اما درموردشائبه تغییر ساختگاه سد جلساتی هم  برگزار شد و طبق بررسی هایی که انجام شده جانمایی ساختگاه سد در بهترین نقطه پیش بینی شده است و ازنظر شرایط زمین شناسی نیز مشکلی دراین زمینه وجود ندارد .بنابراین سازند جدید شناخته شده است و ابهامی برای اینکه کارفرما خواسته باشد جانمایی سد را تغییر داده باشد پس چنین چیزی به هیچ وجه نبوده و اصلا صحت ندارد.

بهزادی، مسئول دستگاه نظارت سد چمشیر در ادامه هم گفت:باید توجه کرد که هیچ گونه لایه و رخنمون و گنبد نمکی درمنطقه نداریم و افزایش حجم آب هم باعث انحلال بیشتر نمک نمی شود چون اساسا گنبد نمکی در منطقه احداث چم شیر نداریم.بنابراین کیفیت آبی که درانتها پیدا خواهد شد بهتر از وضعیت فعلی آب رودخانه  زهره خواهد بود.

فتحی  در ادامه هم گفت:درگزارشات متعددی که به سازمان محیط زیست ارجاع شد و هم بازدیدهای میدانی که از کل منطقه چم شیر داشتیم ،درنقاط متعدد نمونه های مختلف را بررسی کردیم که مجددا تاکید می کنم که هیچ گنبد نمکی را در منطقه سد شاهد نبودیم و از نظر زمین شناسی نیز شرایطی را نداریم که منجر به رسوب گذاری نمک شود.

فاضل در ادامه تصریح کرد: برخی ها مخالفت هایی هم علیه آبگیری سدچمشیر داشته اند بنابراین هرجایی که تراکم پوشش گیاهای داریم موظف هستیم طبق توافقنامه با منابع طبیعی و محیط زیست پوشش گیاهی را از بین ببریم اولا بیان کرده بودند که ۵هزار هکتار جنگل ازبین می رود که ما چنین سطحی از جنگ را در منطقه نداریم و پوشش گیاهی هم درخت بلوط نیست.

و ی افزود:بعضا پوشش های گیاهی در محل سد داریم  که با هماهنگی محیط زیست و منابع طبیعی عملیات پاک تراشی  را آغاز کرده ایم هرچند توافقاتی با اداره منابع طبیعی استان داشتیم به این شکل که در ازای کار تخریب منابع طبیعی بخشی را احیاء کنیم که این کار نیز اقدام شده و درآینده هم مکان های بیشتری به این امر اختصاص خواهد یافت.و در پایان بازهم تاکید می کنم که آبگیری سد چم شیر باعث بهبود کیفیت آب خواهد شد.

فتحی در ادامه درخصوص اظهار نظرهای برخی سلبریتی ها درباره سد چمشیر هم گفت:برخی وقت ها بعضی سلبریتی های مواردی را بیان می کنند که مبنای کارشناسی ندارد و معتقدم ابتدا موارد را مورد مطالعه دقیق قرار دهند و از کارشناسان خبره موارد را جویا شوند بعد دربحث مافیایی سد سازی بیایند و نظراتی ارائه دهند.

براین اساس نیز در بازدید از طرح چم شیر و در جریان جلسه مشترک توسط معاون دفتر حفاظت و مدیریت سازمان محیط زیست کشور نیز  اعلام شده است:

- مجوز از طرف سازمان محیط زیست برای شروع احداث سد چم شیر صادر شده است و سد چم شیر تحت نظارت کامل سازمان حفاظت محیط زیست بوده است.

- هیچگونه گنبد یا برونزد نمکی و یا حتی لایه نمکی معنی دار که منجر به شوری در اثر آبگیری شود وجود ندارد.

- کلیه فعالیتهای چند ساله این طرح در طی ۲۵ جلد گزارش به سازمان محیط زیست اطلاع رسانی و در هماهنگی کامل است.

- عملیات بریدن درختچه ها در محدوده مخزن که به نام پاک تراشی گفته می شود از الزامات زیست محیطی و باید قبل از آبگیری سد انجام شود.

- وجود مخازن و تأسیسات نفتی در گزارش های اولیه و قبل از شروع احداث سد آمده است در حالی که الزامات زیست محیطی در این حوزه در نظر گرفته شده است.

انتهای پیام/