به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب، سوم اسفندماه امسال شماری از نمایندگان مجلس به موازات بررسی لایحه بودجه سال 1401، کلیات طرح صیانت فضای مجازی را در کمیسیون مشترک مجلس به تصویب رساندند. این اتفاق واکنش‌های بسیاری را نیز به سمت مجلس یازدهم نشانه رفت.اما در نهایت معاونت قوانین مجلس در نامه‌ای فرایند بررسی مصوبه را مغایر آیین نامه داخلی مجلس عنوان و آن را ابطال کرد. این درحالی بود که پس از کشمکش‌های فراوان طرح صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی با قاطعیت آرای کمیسیون مشترک صیانت تصویب شد که ۱۸ نفر به این طرح رای مثبت و تنها یک نفر رای منفی داد.

این اقدام موجی از واکنش‌ها را میان بسیاری از آحاد جامعه به وجود آورد و بسیاری از مخالفان اعلام کردند که نه تنها این طرح کارشناسی نشده بلکه تصویب کلیات آن، در شرایطی که مجلس در حال بررسی لایحه بودجه سال آینده بوده و تبعا انرژی و وقت زیادی از نمایندگان گرفته می‌شود، اقدامی غیرقانونی و اشتباه است.اما هنوز چند ساعتی از تصویب پرحاشیه کلیات طرح صیانت در کمیسیون ویژه، نگذشته بود که "جلال رشیدی کوچی"  نماینده مرودشت در مجلس درصفحه مجازی اش، از نامه معاونت قوانین مجلس به رئیس کمیسیون طرح حمایت از حقوق کاربران خبر داد و گفته بود:" در این نامه بر غیرقانونی بودن تصویب طرح صیانت تاکید شده است".

این در حالی است که "رشیدی کوچی" در پاسخ به این سوال رسانه ها که چرا مجلس اصرار بر تصویب طرحی دارد که شفافیت را محدود می کند گفته بود: مردم به من محبت کردند و ابراز لطف نسبت به مخالفت بنده با کلیات این طرح داشتند اما پیامی برای من ارسال شد که از موافقان طرح صیانت بود ،نوشته بود کسانی که ادعای شفافیت ‌‌دارند و با صیانت مخالف هستند دروغگو هستند در صورتی که به نظرم برعکس گفته بود یعنی شفافیت و صیانت در برابر هم قرار دارند و احساس مردم این است.

وی نیز ادامه داد: ای کاش کسانی که در این شرایط اقتصادی و اجتماعی جامعه به دنبال تصویب طرحی هستند که ۸۰ میلیون ایرانی با آن مخالف هستند به فکر طرح شفافیت بودند. در حال حاضر انقلابی، غیرانقلالی، اصولگرا و اصلاح طلب همه نگران این طرح هستند.شفافیت مطالبه مقام معظم رهبری است. رهبری در مورد فضای مجازی نگفتند مجلس اقدام کند و در حکمشان شورای عالی فضای مجازی را متولی امر دانستند. در یک بند از این حکم مجلس را در بحث فضای مجازی ورود دادند اما شفافیت مطالبه جدی رهبری بود که هنوز در این مجلس اتفاق نیفتاده است.

با این تفاسیر نیز برخی روزنامه ها به بازتاب سخنان سخنگوی دولت در نشست خبری با رسانه‌ها پرداخت و نوشتند: اصلی‌ترین دلیل کندی سرعت اینترنت به ویژه در اینترنت ثابت، مربوط به پیک کروناست؛ چون شاهد افزایش مصرف اینترنت در این مدت و به تبع آن شاهد اختلال بوده‌ایم. اختلال ایجاد شده ناشی از آن است که زیرساخت‌های موجود در پهنای باند و به ویژه اینترنت ثابت متناسب با نیاز امروز کشور نیست و توانایی پاسخگویی در این پیک کرونا را ندارد.

بهادری جهرمی با اشاره به گزارش وزیر ارتباطات مبنی بر افزایش ۱۲ درصدی سرعت اینترنت ثابت و ۱۰ درصدی اینترنت همراه در شش ماه اخیرنیز گفته بود: با این همه این افزایش سرعت متناسب با نیازهای کشور نیست؛ این اختلالات باعث شد استفاده از اینترنت به سمت استفاده از اینترنت همراه برسد و ۷۰ درصد مصرف اینترنت را در اینترنت همراه شاهد هستیم.

هرچند "عیسی‌ زارع‌پور" وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات نیز در این خصوص  اعلام کرده بود که در حوزه ارتباطات ثابت مشکل جدی داریم، شبکه انتقال شرکت مخابرات ایران که توسعه‌دهنده است و ۷۰ درصد ترافیک اپراتورهای سیار، ایرانسل، همراه اول، رایتل و خود مخابرات را تامین می‌کند، به دلیل عدم سرمایه‌گذاری در ۱۰ سال گذشته اشباع شده است.

زارع پور همچنین در دوم اسفندماه امسال در مقاله‌ای در یکی از روزنامه ها هم نوشته بود که تأخیر اپراتورهای ثابت و همراه و سهامداران آنان در توسعه زیرساخت‌های ارتباطی... به هیچ‌وجه پذیرفته نیست و سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی موظف است ...در موقع لزوم به اپراتورها و ارائه‌دهندگان خدمات ارتباطی و اینترنتی هشدار دهد و اگر هشدارها اثر نداشت نام اپراتور متخلف را به مردم اعلام کند.

این در حالی است که ستار هدایت خواه، نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی نیز پیشتر در گفتگو با این پایگاه خبری تحلیلی به ضرورت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات اشاره کرده و گفته بود: امروز به تعبیری در شرایط جنگ رسانه ای قرار داریم، هرچند دوران جنگ نظامی تقریبا رو به پایان است مگر در موراد خاص،بنابراین آن چیزی که استکبارجهانی با برنامه دنبال می کند این است که از طریق فضای مجازی افکار عمومی را در راستای اهدافش مدیریت کند.

وی افزود: به تعبیر دیگری هم استعمار فرانو با توجه به فضای مجازی و رسانه ای، درحقیقت نوعی حکمرانی و سلطه برکل جهان را دارد که بتوانند افکار عمومی جهان را در راستای منافع خودشان تامین کند که به همین منظور راه اندازی امپراطوری رسانه ای جهت تسلط برفضای مجازی جزو سیاست های کل نظام سلطه است.

هدایت خواه ادامه داد:بنابراین نظام سلطه با وجود ادعای مضحک آزادی بیان، گردش آزاد اطلاعات و...، ولی در عرصه عمل تلاش دارد که تمامی رقبایشان در فضای مجازی و رسانه ای را که مسیر دیگری غیر ازاهدافشان(نظام استکباری) طی می کنند،از میدان بدر کند.

نماینده ادوار مجلس شورای اسلامی گفت:پس در چنین شرایطی که مدعی تقابل تمدنی بین دو تمدن اسلامی و تمدن شیطانی غرب هستیم، قطعا یکی از ابزارهای مهم در این رویارویی همین فضای مجازی است.امروز با توجه به اهمیت فضای مجازی، پس اگر بخواهیم در این تقابل و درگیری تمدنی در چله دوم انقلاب، توفیقی نیز حاصل شود که مدیریت این فضا از مهمترین ابزارهاست، و همانطور که در عرصه نظامی به نحوی از استقلال و توانمندی رسیده ایم که منتج به بازدارندگی شده است باید بتوانیم در این عرصه هم به مرحله ای از توانمندی و بازدارندگی برسیم.

وی ادامه داد:بنابراین، راه این است که بتوانیم با راه اندازی شبکه ملی اطلاعات و حکمرانی مجازی با تکیه بر پیام رسان های داخلی و مجموعه نیروهای داخلی به این مهم دست پیدا کنیم،البته به این معنی هم نخواهد بود که از ظرفیت های دیگر پلتفرم های خارجی هم استفاده نکنیم اما استفاده از چنین ظرفیت هایی هم باید در راستای منافع ملی و رشد و ارتقای آگاهی مردم براساس چارچوب های تعریف شده قانون باشد.

هدایت خواه درادامه اظهارکرد: اگر در این عرصه نتوانیم در تقابل با حکمرانی نظام سلطه که شیوه جدید استعمار در جهان است، استقلال خودمان را حفظ کنیم که قطعا در عرصه های دیگر هم لطمه جدی خواهیم خورد.بنابراین یکی از ضرورت های کنونی کشورمان که در قانون برنامه پنجم نیز این مسئله به عنوان یک تکلیف برای دولت ها مشخص شده، اینکه شبکه ملی اطلاعات را راه اندازی کنیم و از طرف دیگر نیز حمایت های لازم از پیامرسان ها و پلتفرم های داخلی را نیز اعمال کنیم.

وی ادامه داد: معتقدم که فعالیت پیامرسان های داخلی بایستی حتما براساس چارچوب و قوانین کشورمان باشد، متاسفانه در دولت گذشته بی مهری ها و غفلت های جدی نسبت به اپلیکشن های داخلی صورت گرفت که به نوعی هم برای جریان های بیگانه فرصت سازی شد.

هدایت خواه گفت:به هرحال امروز یکی از وظایف دولت جدید توجه جدی به این موضوعات است، چنانکه در وعده های انتخاباتی آیت الله رئیسی مشهود بود، و ان شاءالله در این عرصه ها هم به میزانی از توانمندی برسیم که توان بازدارندگی را در مقابل جریانات رسانه ای دشمن داشته باشیم.

وی در پایان افزود:بنابراین باید به پیامرسان ها ، نرم افزارها و اپلیکشن های ایرانی کمک و حمایت جدی شوند و دولت نیز زیرساخت های مورد نیاز برای رقابت با نمونه های خارجی را مد نظر داشته باشند.

 اگرچه "سید علیرضا آل داوود"، پژوهشگر فضای مجازی و رسانه نیز پیشتر در گفتگو با این پایگاه خبری تحلیلی در گفتگو در خصوص اهمیت راه اندازی شبکه ملی اطلاعات نیز گفته بود: نکته اول این است که ما در یک استعمار فرانو از سمت غرب قرار گرفته ایم و معتقدیم کشورمان در فضای سایبر آن هم در سطح کامل، توسط سرویس ها و پلتفرم های آمریکایی صهیونیستی اِشغال شده است.به عنوان نمونه در پلتفرم های اینستاگرام، فیسبوک، واتس آپ و دیگر سرویس ها و پیامرسان های خارجی این موضوع کاملا مشهود است در حالی که متاسفانه در 8سال عمر دولت روحانی ما شاهد نفوذ گسترده ،تسخیر و محاصره تبلیغاتی و رسانه ای دشمن بودیم.

 آل داوود ادامه داد:متاسفانه به دلیل فقدان راهبرد حاکمیت سایبری در سطح کشورمان درحال آسیب های جدی هستیم، که اگر حاکمیت سایبری ما مستقر شده بود و نیز موضوع بسیار مهم "شبکه ملی اطلاعات" به عنوان قدم نخست و بسیار مهم حاکمیت سایبری را در داخل کشور می داشتیم،حتما اقدامات و تبیین صحیحی برای مقابله با این موضوعات مهم انجام می دادیم.

 آل داوود تصریح کرد:نکته قابل ذکر این است که در کشورمان به دلیل فقر سواد رسانه ای در بین مدیران،مسئولین و مردم، متاسفانه خیلی زود هم تمامی تحقیقر کردن های اینستاگرم ،گوگل و نیز تمام دخالت هایشان در کشورمان را فراموش می کنیم چرا که حقیقتا این پلتفرم ها و سرویس ها  بستر فتنه های مختلفی درون کشورمان بودند که نتیجه ای جز زیان های هویتی، اقتصادی، سیاسی،فرهنگی و اجتماعی نداشته است.

پژوهشگر فضای مجازی و رسانه درادامه هم گفت:بنابراین از بستر همین سرویس های آمریکایی صهیونیستی هر روز آسیب های جدی بیشتری در سطح جامعه را نظاره گر هستیم که برای این موضوع مهم بایستی خیلی زودتر چاره اندیشی کنیم و در کنار راه اندازی شبکه ملی اطلاعات نیز بحث ارتقای سواد رسانه ای مردم را هم باور داشته باشیم.

وی درادامه اظهارکرد:با این وجود نیز در بحث حمایت از پیامرسان های داخلی این نکته هم حائز اهمیت است چرا که پیام رسان های داخلی دو جنبه اساسی دارند ، اینکه بدانید که یک پیامرسان در لبه تکنولوژی سطح دنیا قرار دارد هرچند خیلی از کشورهای دنیا پیام رسان خاصی برای خودشان تعریف نکرده اند درحالی که از ظرفیت همین پیام رسان های آمریکایی اما با قوانین و چارچوب های دقیق خودشان بهره می برند.

 آل داوود ادامه داد:به عنوان نمونه هم قوانین اتحادیه اروپا برای تمام سرویس ها و خدمات پلتفرم های آمریکایی اجرا می شود ،مثل قانون (GDPR) که قانون ضد انحصاری است که در اتحادیه اروپا وجود دارد و به تبع درکشورهای مختلف اروپایی هر کدام به نسبت قوانین داخلی شان به این پلتفرم ها نیز امر و نهی جدی دارند که تحت قوانین کشورشان هم مدیریت می شود.

 پژوهشگر فضای مجازی و رسانه درادامه هم گفت:اما نکته مهمی که وجود دارد این است که پیامرسان های داخلی حاصل دسترنج جوانان نخبه کشورمان هستند که اگر از این تلاش ها نیز حمایت و دفاع  نکنیم به هر حال جوانان نخبه کشورمان مجبور به مهاجرت می شود که در بلند مدت نیز برای کشورمان هم خطرناک خواهد بود.

 وی افزود:مردم ما باید بدانند که در دولت هشت ساله روحانی به سرویس ها و پیامرسان های داخلی نیز خیانت شد، هرچند امیدواریم که در دولت سیزدهم هم با وجود دکتر "زراع پور" از پیامرسان های داخلی و ایرانی خیلی خوب حمایت شود و در این دولت هم بحث راه اندازی شبکه ملی اطلاعات ،حمایت از پیامرسان ها و شبکه های اجتماعی ایرانی را داشته باشیم تا مردم عزیزمان با اعتماد از حاصل دسترنج نخبگان کشورمان باعث رونق این فضا بشوند.

با این وجود نیز ابراهیم رضایی، نماینده دشتستان  روز گذشته در ارتباط مجازی با مردم در خصوص طرح صیانت از فضای مجازی گفته بود: طرح نظام تنظیم مقررات خدمات فضای مجازی که آخرین ویرایش آن نهم بهمن ماه بود اخیرا در کمیسیون تصویب شد. این طرح با توجه به خلائی که در کشور داشتیم در دستور کار مجلس قرار گرفت.

وی  با بیان اینکه غالب کشورهای جهان در زمینه حاکمیت قانون در فضای مجازی از ما جلوتر هستند افزود: بر همین اساس این طرح با عناوین مختلفی در دستور کار قرار گرفت. چندروز قبل کلیات طرح تصویب شد و جزئیات آن مانده است. این طرح ۱۸ ماده دارد و در ۵ فصل نگارش شده است.این مصوبه شامل کلیات و تعاریف است، بخش دیگری شرح وظایف است، بخشی حمایت از ارائه دهندگان خدمات فضای مجازی و بخشی از مربوط به حمایت از کاربران فضای مجازی و بخشی مربوط به ضمانت اجرایی است.

رضایی با بیان اینکه برخی از افرادی که قضاوت کردند طرح را نخوانده بودند و یا نسخه اولیه را خوانده بودند خاطرنشان کرد: حفاظت از حریم خصوصی کاربران یکی از اهداف این طرح است. عدم انتقال داده‌های کاربران ایران و عدم حذف حساب کاربری و یا اطلاعات کاربران از دیگر بخش‌های این مصوبه است.هنوز هیچ چیزی از جزئیات تصویب نشده است و فقط کلیات تصویب شده است. باید جز به جز این طرح بررسی و تصویب یا اصلاح و یا رد شود. با کار کارشناسی و صحبت با ذی‌نفعان این مسائل بررسی می‌شود.

عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس تصریح کرد: این طرح به هیچ وجه دنبال انسداد و فیلتر و بستن نیست و بنای این قانون این نیست. تاکنون هیچ قانونی در این زمینه در کشور وجود نداشته و در حال قانونمند کردن فضای مجازی هستیم.دنبال ساماندهی فضای مجازی و تضمین امنیت و آزادی مردم هستیم، کاری که از قبل باید انجام می‌شد. به عنوان کارشناس عرض کنم که در زمینه ساماندهی خیلی عقب‌تر از کشورهای دیگر هستیم.

رضایی گفت: آن چیزی که ما تصویب کردیم با چیزی که روایت شد متفاوت است. طرح اشکالاتی هم دارد و تلاش می‌کنیم که این ایرادات را رفع کنیم. برنامه ما هم این است که نظرات مردم را بگیریم و استفاده کنیم. اطمینان می‌دهم که از حقوق مردم در فضای مجازی دفاع می‌کنیم و از حق آنها کوتاه نمی‌آیم.ما برای مردم نتوانسته‌ایم کسب و کاری ایجاد کنیم و حق نداریم کسب و کار آنها را ببندیم. این طرح که هنوز تبدیل به قانون نشده است از مردم دفاع می‌کند. هیچ اپلیکیشنی با این قانون تعطیل نمی‌شود.

عضو کمیسیون اصل نود مجلس بیان کرد: طرح اخیر نه تنها ضد اینترنت نیست بلکه حریم خصوصی مردم و امنیت مردم و آزادی آنها را تضمین خواهد کرد. خودمان از این فضا استفاده کنیم و نمی‌توانیم مردم را منع کنیم.این ایراد بر ما وارد است که با مردم در مورد این طرح حرف نزدیم. بنده تلاش کردم و در مورد این طرح حرف زدم ولی خیلی کم‌کاری کردیم و نتوانستیم طرح را آنگونه که هست معرفی کنیم و مردم ترسیده‌اند که بر اساس این طرح همه چیز بسته شود.

رضایی بیان کرد: این طرح ضرورت دارد ولی فوریت در کار نبوده و صد هزار نفر ساعت کار روی این طرح توسط مراکز مرتبط انجام شده است. کشورهای دیگر سال‌ها قبل در این زمینه قانون‌گذاری کرده‌اند و ما هم نیاز داریم. بخش زیادی از وقت مردم ما در فضای مجازی می‌گذرد و نیاز است که این مسائل دنبال شود.هر کاری نیاز به چارچوب و قواعدی دارد و فضای مجازی با این همه گستردگی هم نیاز به ساماندهی و چارچوب‌بندی دارد. واقعاً قرار نیست جایی بسته شود. قرار است اپلیکیشن‌های داخلی حمایت شوند تا خدمات مورد نیاز مردم را ارائه کنند ولی این طرح محدودیت اینستاگرام و دیگر اپلیکیشن‌ها را در پی ندارد.

نماینده دشتستان با بیان اینکه هیچ برنامه‌ای برای انسداد نیست و برنامه‌ای هم نخواهد بود افزود: باید سرعت اینترنت و میزان دسترسی مردم به اینترنت تقویت شود تا مردم در هر نقطه‌ای از اینترنت پرسرعت برخوردار باشند.یکی از ایرادهای ما این است که زمینه را برای معرفی و اجرای این طرح فراهم نکردیم. نظر ما این نیست که مردم را از اینستاگرام به یک اپلیکیشن داخلی ببریم. باید به سمتی برویم که بتوانیم نیازهای خودمان را تأمین کنیم تا اگر روزی در این حوزه ما را تهدید کردند دچار مشکل نشویم.

نماینده دشتستان بیان کرد:دنبال کند کردن اپلیکیشن‌ها نیستیم و در قانون هم آمده است که از مردم حمایت کنیم. اگر کسی فکر می‌کند که در نتیجه این طرح اپلیکیشنی فیلتر می‌شود اشتباه می‌کند. مگر تلگرام با این قانون فیلتر شد که برای فیلتر نیاز به چنین قوانینی باشد. انسداد و یا کند کردن اینترنت نیازی به این قانون ندارد.مردم ما نگران هستند و ما وظیفه داریم آنها را از نگرانی بیرون بیاوریم. طرح شفاف دنبال می‌شود و تلاش داریم که همه قوانین به نفع مردم تصویب شود. فعلاً کلیات طرح شده است و امکان جذب و اصلاح کل طرح و جزئیات آن وجود دارد.

گفتنی است، طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی، آزمون جدی پیش روی مجلس یازدهم است و با توجه به عدم اقناع جامعه نسبت به اجرای این طرح، ممکن است کوچکترین اشتباهی، کارنامه فعالیت چهارساله وکلای ملت را زیر سوال ببرد.با این حال کاهش سرعت اینترنت در هفته های اخیر  و به دنبال آن تصویب ناگهانی طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی انتقادهای گسترده‌ای در سطح ملی و بین‌المللی در پی داشته است، پس ضرورت دارد که منتخبان ملت و سایر دولتمردان زمان بیشتری برای شفاف‌سازی طرح‌های بااهمیت اینچنینی اختصاص دهد چرا که نمی‌توان در جلسه محدود برای موضوعی با این اهمیت تصمیم گرفت و بنابراین می‌بایست با کارهای کارشناسی شده در جهت اقناع جامعه گام برداشت.

انتهای پیام/