به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب،همه ساله با شروع فصول گرم سال در اواخر بهار و تابستان قسمت وسیعی از مراتع و جنگل های کهگیلویه و بویراحمد به ویژه "درختان بلوط" به دلیل کمبود امکانات، نیروی انسانی متخصص، تجهیزات ضروری اطفاء حریق و همچنین نبود یک متولی مشخص، طعمه حریق می شوند درحالی که این موضوع سال هاست که به یک سریال دنبال دار و تراژدی تلخ تبدیل شده که گویا میل تمام شدن را هم ندارد.

جنگل هایی که خاکستر می شوند

هرچند بارندگی‌های مطلوب در استان زرخیز کهگیلویه و بویراحمد به نوعی پیام آور نشاط و سرسبزی در این استان به شمار می روند اما روی دیگر سکه نشان می دهد که با خشک شدن مراتع و علوفه های جنگلی، در صورت کوچکترین حادثه و بی احتیاطی می توان پایان غم انگیزی را برای طبیعت شاهد بود چرا که می تواند جنگلی را یک شبه به خاکستر تبدیل کند.

بنابراین مراتع و جنگل های بلوط از جمله ثروت‌های با ارزش استان کهگیلویه و بویراحمد به شمار می روند که نقش کلیدی در ایجاد زیستگاه‌های حیات وحش،حفظ گونه‌های کمیاب گیاهی و جانوری، حفظ آب و خاک،تولید اکسیژن، کاهش آلودگی، جذب دی‌اکسید کربن، کنترل ریزگردها و دیگر موارد را  برعهده دارند.

با این وجود،آتش‌سوزی ها یکی از عوامل اصلی اختلال و تغییر در اکوسیستم‌های طبیعی محسوب می شوند و هر ساله بیم آن می‌رود که با افزایش دما،صاعقه،وزش بادهای گرم و عوامل انسانی آتش از میان منابع طبیعی با ارزش این استان زبانه بکشد.

تقابل با آتش با دستان خالی

این درحالی است که از اواخر اردیبهشت ماه هر روز آتش سوزی ها قسمتی از جنگل‌ها و مراتع کهگیلویه و بویراحمد را درنوردیده که برخی از این آتش سوزی‌ها روزها هم به طول انجامیده و علت هم تنها همان عامل انسانی بوده است و بس"،اما در تقابل با آتش سوزی های گسترده و سریالی دراین استان زاگرس نشین ،هنوز به سبک انسان های اولیه با همان دستان خالی و در بهترین شرایط با بیل و کلنگ به مقابله با چنین بحران و حوادثی می رویم و از سوی دیگر نبود امکانات مناسب اطفای حریق، هر روز این آتش‌ها را شعله‌ور تر کرده است و ما شاهد نابودی بیشتر پوشش‌های گیاهی و گونه های جانوری بوده ایم.

اگرچه در اواخر اردیبهشت ماه بود که زبانه های آتش در مراتع دژسلیمان گچساران جولان می دهد،روز بعد هم پلاک انبارشاهی، تپه های کارکنان دولت ،باغ فردوس،سرآبننیز میزبان شعله های آتش می شوند، آتش بی مهابا در مراتع این شهرستان شعله می کشد و ده ها هکتار را طعمه حریق می کند،بعد از آن هم آتش به جان ارتفاعات شمال گچساران( بی بی جون ،خنگ بنار،آبریگون و گناوه لری )افتاد که بیش از چهار روز تمام سوخت و سوزاند و حدود 200هکتار از جنگل های گچساران طعمه زبانه های بی رحم  آتش شد.

رقص شعله های آتش درجنگل های زاگرس

از سوی دیگر آتش سوزی در منطقه حفاظت شده دیل از ساعات ابتدایی روز جمعه نهم خردادماه جاری آغاز می شود که با توجه به وزش باد و سخت گذر بودن به نزدیکی منطقه گناوه لری کشیده شده که همچنان با تلاش نیروهای امدادی ادامه دارد،هرچند درختان بلوط، ارزن و بادام کوهی از مهمترین پوشش گیاهی این منطقه به شمار می روند.

بازهم شعله‌های آتش از ساعت 7 عصر پنجشنبه 8 خردادماه بر دامنه‌های منطقه حفاظت شده خاییز کهگیلویه زبانه می‌کشد که پس از تلاشی چهار روزه، انگار امروز خبری از آتش و دود در کوه خائیز نبود و آرامش خاصی در این منطقه حاکم بود.

مهار خاییز

فرماندار کهگیلویه گفته است که از روز گذشته آتش سوزی در منطقه کوه خاییز از سمت کهگیلویه تقریبا مهار شده بود و حجم بیشتری از آتش در منطقه تنگ علمدار این کوه از سمت شهرستان بهبهان شروع به فوران کرده بود ونیروهای مختلف برای مهار آتش توسط بالگردها به منطقه هلی برن می شد و از شب گذشته تلاش ها برای خاموشی آتش چند برابر شد.

دودی که دیگراز کوه بلند نمی شود

 اتابک درادامه نیز اظهار کرده است در نهایت پس از تلاش های فراوان همه گروه ها و نهاد ها، آتش کوه خاییز که از عصر پنج شنبه آغاز شده بود فعلا خاموش شده و حتی دودی از این کوه بلند نمی شود.

روزی که قلب زاگرس سوخت

این درحالی است که زبانه های بی رحم آتش صدها هکتار از جنگل های بلوط این استان را نشانه رفت و کمبود امکانات ،تجهیزات تخصصی اطفاع حریق و نیز برخی بی تدبیری های مسئولین به سان بنزینی شد بر پیکر این آتش تا شعله‌ ورتر شود و قلب زاگرس بیشتر بسوزد،چرا که بلوط های کهگیلویه و بویراحمد ، پوشش گیاهی و گونه های جانوری اش قربانی بی مبالاتی انسان ها و کمبود امکانات شدند.

با این تفاسیر بسیاری از کارشناسان بر این باورند که آتش سوزی در تمامی کشورها رخ می دهد اما کشورهای پیشرفته با ایجاد ناوگان پیشرفته و واکنش سریع، آتش سوزی ها را به گونه ای مهار می کنند که حداقل خسارات را به همراه دارند اما در ایران به علت نبود سیستم آمایش و کنترل لحظه ای و نیروی انسانی متخصص و همچنین تجهیزات اطفای حریق ابتدایی و قدیمی خسارات  آتش سوزی ها بسیار گسترده و غیرقابل جبران است.

کمبود بالگرد اطفای حریق

برخی ها نیز با انتقاد از کمبود بالگرد اطفای حریق در کشور معتقدند در مناطق صعب العبور و شیب دار امکان جابجایی نیرو با روش های متعارف امکان پذیر نیست و باید نیروهای اطفای حریق با استفاده از بالگرد و هواپیماهای مخصوص جابجا شوند این در حالی است که در کشور با کمبود بالگرد اطفای حریق موجه هستیم و بالگردهای موجود نیز به میزان بسیار محدودی در کشور وجود داشته و بالگردهای مناسبی نیستند به گونه ای که از مخزن مناسب برای حمل آب برخوردار نبوده و بیشتر برای جابجایی نیرو استفاده می شوند.

 توسعه شبکه اطفای حریق کشور

بر اساس گفته های متولیان امر در کشور شبکه حمل ونقل مناسب هوایی برای اطفای حریق ساماندهی نشده و با توجه به دیده شدن این موضوع در برنامه ششم انتظار می رود دولت از تمامی امکانات برای تجهیز و توسعه شبکه اطفای حریق کشور مانند استفاده از بالگرد و هواپیماهای مخصوص استفاده لازم را داشته باشد.

اجرای طرح آتش بر

با این وجود نیز یکی از طرح های لازم و ضروری در مناطق مستعد آتش سوزی این استان اجرای طرح "آتش بُر" است که با توجه به کمبود امکانات و تجهزات تخصصی اطفای حریق  می تواند در پیشگیری و کنترل آتش سوزی های مراتع و جنگلها  بسیارموثر هم باشد.

این طرح چند سالی است که در شهرستان باشت اجرا می شود هرچند رئیس منابع طبیعی باشت در خصوص ویژگی های اجرای این طرح گفته است:در این طرح کنار جاده های اصلی،فرعی وجنگل کاری منطقه گردشگری شلالدون و اطراف موردستان های باشت بیش از ۵۰ کیلومتر آتش بر ایجاد می شود.

سامان گرجی ادامه داده که آتش بر، یعنی ایجاد شیارهایی به عرض ۴ تا ۶ متر با استفاده از ماشین آلات سنگین که برای اطفای حریق آسان تر و دسترسی سریعتربه محل آتش سوزی انجام می شود،بنابراین طرح آتش بر با استفاده از ظرفیت دستگاه های اجرایی برای تامین ماشین آلات و کارخانه های شن و ماسه اجرا می شود.

وی اهداف این پروژه را پیشگیری و کاهش میزان خسارت ناشی از آتش سوزی های احتمالی در فصل خشک با توجه به پراکنش خوب بارندگی و افزایش سطح علوفه در مراتع این شهرستان برشمرد.

نقش آموزش و فرهنگ سازی

طبق اظهارات برخی کارشناسان عرصه منابع طبیعی؛ فرهنگ‌سازی مولفه اصلی در پیشگیری از وقوع آتش سوزی جنگل‌ها بوده و نقش آموزش و فرهنگ سازی و توانمندسازی جوامع بومی و محلی در پیشگیری از آتش سوزی جنگل ها و مراتع بسیار موثر است از این رو انگیزه داوطلبانه افراد برای حفاظت از محیط زیست و منابع طبیعی باید ترغیب شود زیرا هنوز برخی افراد به ارزش و اهمیت محیط زیست و منابع طبیعی واقف نبوده و نسبت به اثرات تخریب محیط زیست آگاهی مناسب ندارند.

گفتنی است سالانه ۱۵ هزار هکتار جنگل‌ و مرتع در ایران بویژه در فصل گرما در آتش می‌سوزد و برآورد می‌شود ۸۰ درصد این آتش‌سوزی‌ها بر اثر عوامل انسانی باشند.

انتهای پیام/