به گزارش آفتاب جنوب،"بی‌بی‌گل‌افروز احمد‌زاده "در حدود سال ۱۳۰۰ در منطقه بابا محمد آبشرین (گچساران قدیم) استان کهگیلویه و بویراحمد متولد شد (پدر از قوم لر طایفه کاید یوسفی و مادر از قوم ترک طایفه افشار) و نزدیک به ۹۵ سال سن دارند.این مادر مؤمنه سال‌­های سال از عمر پر برکت خود را به عنوان آگاه به طب سنتی، داروهای گیاهی و متخصص محلی زنان و زایمان نه فقط به مردم این شهرستان بلکه به دیگر نقاط استان، کشور و حتی خارج از کشور خدمت نموده که بسیاری از آنها تاکنون با ایشان در ارتباط هستند.

بر همگان آشکار است که در سال ­های نه چندان دور در جامعه عشایری و ایلیاتی استان، پزشک و دارو وجود نداشت، به گونه ­ای که قبل از انقلاب اسلامی ، سازمان بهداشت وقت تعدادی پزشک جهت کمک به مردم عشایر می‌فرستاد اما تحرک و کوچ دائم عشایر باعث می ­شد که پزشکان در یک محدوده خاص اسکان شوند که این مسئله مورد استقبال قرار نگرفت و چندی بعد سازمان بهداری، تعدادی از جوانان عشایر را پس از گذراندن دوره تخصصی به عنوان ماما، به‌ورز و بهیار رهسپار عشایر نمود.

به هر حال باید گفت، عشایر ما همیشه با مرگ و زندگی مبارزه کرده و می­ کنند. ایمان و اتکا به خداوند و افکار ایده‌آلیستی و امیدگرا بودن آنان و اعتقادات سنتی و خرافی همچنان در سختی ­ها و پیچ و خم­ های زندگی یاور آنان و در گذشته برای درمان بیماری­ ها حتی‌الامکان از تجربه زنان و مردان ایل استفاده می­ کردند. به عنوان مثال شکستگی ، در رفتگی ، جراحی­ های کوچک، بیماری ­های سرپایی را خود درمان می­ نمودند یا زنانی که با زایمان غیر طبیعی و مشکلات بعدی آن روبرو می­ گردیدندکلیه روزنه­ های امید آنها بسته و در انتظار مرگ لحظه شماری می­ نمودند.

این مادران بیش از آنچه به خود می­ اندیشند به نوزاد در حال مرگ که همچون گلی ظریف پژمرده و فرو می­ ریخت، فکر می­ کردند. حالت یأس و ناامیدی در چهره اینگونه بیماران کاملاً هویدا بود، به همین جهت مردم طایفه‌ها و تیره ­ها برای نجات او بسیج می­ شدند. بسیجی با احساس و عواطف انسانی اما بدون تفکر منطقی و نتیجه. زنان صاحب نظر و کهنسال ایل به دورش حلقه می­ زدند و هنگامی که بیمار به حالت مرگ و اغماء می ­افتاد، تنها به فکرشان می­ رسید که بگویند او را « آل» برده (دیو یا جانور خیالی که به سراغ افراد زائو می ­آید) و باید این موجود خیالی و وحشت‌انگیز را از خانه بیرون کنیم.

مبارزه با آل تنها حربه و آخرین قدرت تفکر آنان بود به گونه­ ای که گاهی اوقات در زایمان­ های غیر طبیعی به مردان متوسل می­ شدند. به این شکل که چشمان مرد مسن و سالخورده­ای را می­ بستند و از او می­ خواستند که نوزاد را با فشار از مادر جدا کند و در این شرایط مادر بیچاره به چه مصیبتی گرفتار می ­شد فقط خدا می­ داند. در اینگونه موارد نه تنها نوزادان زندگی را باخته و اغلب خفه شده به دنیا می ­آمدند بلکه درصد زیادی از مادران نیز جان سالم به در نمی ­بردند.

البته باید گفت در چنین روزگار سیاهی که توصیف شد در جامعه ایلیاتی و عشایری منطقه، ماماهایی هم پیدا می­ شدند که در عین بیسوادی و حتی نداشتن تحصیلات ابتدائی و فقط تکیه بر استعداد خدادادی خود، فرشته نجات مادران ایل در موقع زایمانشان می ­شدند که در این میان از بی­ بی گل افروز احمد‌زاده ملقب به « مادر گچسارانی­ ها » یکی از این شیر زنان عشایر جنوب کشور می­ توان نام برد.

مامای بسیار مؤمنه که به اعتقاد نگارنده نه فقط مادر گچسارانی­ ها بلکه در جنوب کشور برای بسیاری از مردم شناخته شده‌اند. به گونه ­­ای که در بیمارستان شرکت نفت (در زمان انگلیسی ­ها) واقع در روستای آبشرین یا کاروانسرای قدیم مشغول به کار شد و خود مامای چندین نفر از پزشکان معروف امروز منطقه (دکتر روشن قیاس، دکتر زینل زاده، دکتر سمیعی (نارکی)، دکتر عکاشه ، دکتر حق شناس و…) که بعضی از این پزشکان درحال حاضر در خارج از کشور طبابت می­کنند، بوده است.

در روزگاری که از دانشگاه، پزشک و دستگاهای پیشرفته امروزی سونوگرافی خبری نبود و این شیر زن بدون هیچ‌گونه توقع مالی و با قدرت تشخیص بسیار بالا و خدادای خود، یکی از بهترین متخصصان زنان و زایمان منطقه محسوب می‌شود. به گونه ­ای که با توجه به پیشرفت امروز علم پزشکی در حوزه زنان و زایمان، اما هنوز مردم اعتقاد خاصی به تشخیص این بزرگ زن­ دارند. به عنوان مثال" بی‌بی گل‌افروز" برای مادری که باید بچه خود را از راه سزارین به دنیا بیاورد با تجربه و قدرت تشخیص بالا و معجزه دست خود شرایطی برای متولد شدن طبیعی نوزاد از شکم مادر فراهم می ­کند. یا در قبض و بسط شکم نوزادان و کودکان به درمان و بهبودی بیمار کمک می ­کند.

بنابراین باید گفت بی ­بی گل افروز به عنوان یکی از بهترین گنجینه­ های پزشکی سنتی (طب سنتی) منطقه نه فقط در حوزه زنان و زایمان بلکه نوزادان و کاربرد خواص داروهای گیاهی می­ باشند که شاید راز عمر طولانی و با برکت این مادر؛ خدمت به خلق خدا و دعای خیر مردم و شناختی که نسبت به علم پزشکی، خواص داورهای گیاهی و عبادت مخلصانه خداوند باشد که هنوز بعد از گذشت ۹۵ سال از عمر شریف و با برکت خود به طبابت بیماران مشغول است.

متاسفانه به نظر می­ رسد استان کهگیلویه و بویراحمد به خصوص حوزه پزشکی آن، از تجارب گنجینه­ های پزشکی سنتی و محلی خود آن طوری که باید و شاید استفاده نمی­ کنند و خیلی­ ها معتقدند علاوه بر نقص اساسی در زمینه تقویت و احیای طب سنتی و گیاهی استان؛ نقدی مهم بر این حوزه در استان وارد است.

به پاس زحمات بی­ دریغ و بدون توقع این بزرگواران؛ حداقل کاری که می ­توان انجام داد این است که در یادواره‌ها، همایش­ ها و مناسبت ­های پزشکی (به عنوان مثال روز پرستار) از این عزیزان تجلیل شود یا مکانی را به اسم آنها نام‌گذاری کنند که الحق و الانصاف این بزرگ بانو یعنی بی‌بی گل‌افروز هم مستحق تجلیل و هم نام‌گذاری مکانی (به خصوص زایشگاه) به اسمشان می‌باشند./

انتهای پیام/م