به گزارش آفتاب جنوب،29 ذی القعده روز شهادت نهمین پیشوای شیعیان است اما داغدار بودن و عزادار بودن امام هشتم (ع) در غم از دست دادن فرزندش اندوه خاصی را بر دل محبان و شیعیان این حضرت گماشته است که رنگ و بوی آن را می توان در کوچه های شهر و خیابان منتهی به حرم امام هشتم(ع) به روشنی دید.

امروز در غم امامی به سوگ نشسته ایم که در جود و بخشش بسیار والا هستند و تا جایی رسیدند که به ایشان لقب جوادالائمه  دادند،علاوه بر این ،علاقه امام رضا (ع) به فرزندش باعث شده است که وقتی شیعیان ایشان  برای عرض حاجتی به حرم علی بن موسی الرضا(ع) مشرف می شوند ایشان را به پسرش جواد(ع) قسم می دهند و شاعر چه زیبا می گوید که: من به لطف نگاهت ای باران/سوی مشهد زیاد می آیم/دست بر روی سینه هر بار از/سمت باب الجواد می آیم.

ویژگی های شخصیتی امام جواد را محبان و دلدادگان آن حضرت خوب می دانند و کمتر کسی است که تا به حال لطف و کرم این امام رئوف شامل حالش نشده باشد؛ اما تا چه میزان دوستداران آن حضرت که از بخشش و جود ایشان که یقینا بهره ها برده اند، در زندگی اجتماعی خود و در تعامل با مردم آن را پیاده کرده اند؟ شهادت این امام همام بهانه ای شد تاجایگاه بخشش را به عنوان عالی ترین صفت امام جواد (ع) در جامعه و در بین محبان ایشان امروز واکاوی کنیم.

حضرت امام محمد تقى دهم ماه رجب سال 195 هجری قمری در مدینه منوره چشم به جهان گشودپدر بزرگوارش حضرت رضا(ع) و مادر ارجمندش بانویى مصرى تبار به نام سبیکه بود ، ریحانه و خیزران از دیگر نامهاى مادر امام جواد است حضرت رضا (ع)در مورد منزلت فرزندش امام جواد(ع) و مادر مکرمه آن حضرت، به یارانش فرمودند:" من داراى پسرى شده ‏ام که همچون موسى شکافنده دریاهاى علم است و مانند عیسى مادرى پاک دارد".

پیشواى نهم در سن 7 سالگى به امامت رسید و هفده سال رهبرى شیعیان را به عهده داشت ودوران امامت ‏آن حضرت با دو نفر از خلفاى ستم پیشه عباسى مأمون و معتصم مقارن بود،حضرت جواد در داشتن تمام صفات زیباى اخلاقى و انسانى سرآمد خوبان روزگار بود، پارسایى، علم و دانش و بخشندگى‏ اش موجب شده بود با القاب جواد، تقى، مرتضى و منتجب شناخته شود؛اما در این میان لقب "ابن الرضا" به خاطر شکوه و جلال امام رضا (ع) در میان مردم شهرت بیشترى داشت .

امام جواد در سال 203 هجری قمری پس از شهادت پدرش امام رضا (ع)به امامت رسید دوران هفده ساله امامت او با حکومت مأمون و معتصم، خلفای عباسی، همزمان بود. هنگامی که امام رضا به دعوت مأمون از مدینه به توس رفت امام جواد (ع) که کودک بود، مانند دیگر افراد خانواده حضرت رضا(ع) در مدینه ماند و در سال 202 هجری قمری برای دیدار پدر به مرو رفت و سپس به مدینه بازگشت .

پس از شهادت امام رضا مأمون به بغداد رفت او که از کمالات علمی و معنوی امام جواد(ع) آگاه بود ایشان را از مدینه به بغداد دعوت کرد اما دولتمردان حکومت عباسی و اطرافیان مأمون از این اقدام ناخشنود بودند، به ویژه آنکه مأمون تصمیم داشت دختر خود، ام الفضل را به همسری امام جواد (ع) در آورد مأمون برای آنکه آنها را از مقام علمی و فضل آن حضرت آگاه کند، در بغداد مجلس بحثی میان او و دانشمندان بزرگ آن روزگار ترتیب داد، در این مجلس، امام به پرسشهای علما پاسخ گفت و میزان دانش و هوش وی بر آنان آشکار شد پس از آن مأمون دختر خود را به همسری امام درآورد. 

حضرت جواد (ع)بر این باور بود که آیات الهى باید در جامعه فراگیر شوند و تمام مسلمانان در گفتار و رفتار و استدلال‌ روزمره خود از قرآن و معارف بلند آن بهره گیرند، به همین جهت‏ سعى مى‏ کرد در گفتگوها و معاشرت و برخورد با مردم از آیات قرآن استفاده کند.امام جواد به عنوان پاسدار حریم وحى از تفسیرهاى نابجا و غیر عقلانى آیات قرآن جلوگیرى کرده و علما و دانشمندان را به سوى فهم صحیح آیات راهنمایى مى‏کرد ،یکى از خطراتى که همیشه بزرگان و رهبران یک مذهب یا کشور را تهدید مى‏کند، وجود اطرافیان ناصالح است که به خاطر اغراض‏ انحرافى، مادى یا اعتقادى پیرامون بزرگان را گرفته، بین آنان و مردم فاصله ایجاد و راه هاى ارتباطى آنان را با مردم قطع مى‏کنندو اگر بزرگان مواظب اینگونه افراد نباشند، چه ‏بسا زیانهاى جبران ناپذیرى به بار خواهد آمد .

در زمان امام جواد(ع) نیز این گونه افراد با سوء استفاده از کمى سن امام، به خیال خود فکر مى‏کردند مى‏توانند بر امور امام ‏مسلط شوند و هر طور که خواستند، عمل کنند. امام این خطر را احساس و بى‏ هیچ اغماضى آنان را طرد کرد ابوالعمر، جعفر بن ‏واقد و هاشم بن ابى‏هاشم در شمار این افراد جاى داشتند. امام درباره آنان فرمودند: "خداوند آنان را لعنت کند زیرا به اسم ما از مردم اخاذى مى‏کنند و ما را وسیله دنیاى خود قرار داده‏ا ند. "

امام را همه مسلمانان، عالمی بزرگ می دانستند، ایشان انسانی بردبار، نیکو سخن، عابد و بسیار باهوش بود. حدیثهای بسیاری از آن امام، در کتابهای حدیث، از جمله عیون اخبار الرضا، تحف العقول، مناقب و بحارالانوار نقل شده است.حضرت جواد(ع) مانند جده اش فاطمه زهرا(س) زندگی کوتاه و عمری سراسر رنج داشت وامام نهم در آخر ماه ذیقعده سال 220 هجری به سرای باقی شتافت .

نهمین امام شیعیان نام مبارکش محمد است و القاب و کنیه‌های فراوانی دارد؛ مشهورترین لقبش جواد و هادی است و معروف‌ترین کنیه‌اش ابوجعفر،پیشگویی ولادت آن امام از زبان پدر بزرگوارش چندین بار مطرح شده بود. ولادت امام جواد همچون ولادت سایر ائمه معصومین علیهم السلام با ویژگی‌های مخصوصی همراه بوده است،مادر بزرگوار امام جواد علیه السلام خیزران نام دارد؛ زنی از خاندان ماریه قبطیّه یکی از همسران رسول خدا صلی الله علیه و آله.

دوران کودکی امام جواد علیه السلام از دوران شیرخوارگی تا زمانی که در سن هفت سالگی به امامت رسید، با حوادث گوناگون آمیخته است با شهادت امام رضا علیه السلام و به امامت رسیدن امام جواد(ع) در سن کودکی، یکی از موضوعاتی که حتی برخی از یاران امام هشتم را دچار شک و تردید کرد، کم‌ سن‌ و‌ سالی امام جواد جهت مقام امامت بود. به همین دلیل در مواردی امام رضا علیه السلام و در موارد دیگری، خود امام جواد به تبیین آن پرداختند و به شبهه‌ها پاسخ گفتند اگر چه امام جواد علیه السلام نسبت به سایر امامان در سن بسیار کمی به امامت رسید، اما دوران هفده ساله‌ی امامت او، دورانی نسبتاً طولانی و پر حادثه است. 

امام جواد علیه السلام به دلیل قابلیت و لیاقت و بهره‌مندی از موهبت الهی از جایگاهی رفیع در پیشگاه خداوند، پیامبر اکرم(ص)، پدر بزرگوارش و تمام کسانی که بهره‌ای از شناخت امام دارند برخوردار است،اگر چه دشمنان دین و حاکمان معاصر امامان معصوم علیهم السلام همواره در مقام توطئه و سرکوب و تحقیر آنان بوده اند،اما حقانیت و صداقت و نورانیت امامان شیعه پیوسته نقشه‌های دشمنان  را خنثی و بی‌تأثیر می‌ساخته است و در برخی موارد، حتی دشمنان تحت تاثیر وجود پر برکت آنان قرار می‌گرفته‌اند. 

امام جواد علیه السلام نیز با هوشمندی و درایت مخصوص‌به‌خود، در برخورد با حاکم ستمگر عباسی، مامون ، که قاتل پدرش امام رضا علیه السلام بود به گونه‌ای عمل نمود که مامون نیز افتخار خویش را در انتخاب او برای ازدواج با دخترش «ام فضل»می‌دید و در دوران زندگی مشترک امام جواد علیه السلام با ام فضل (تا هنگام شهادت) حوادث گوناگونی اتفاق افتاده است،همسر دیگر امام جواد علیه السلام، سمانه مغربیه نام دارد که مادر امام هادی علیه السلام است.

امام جواد علیه السلام همچون امامان دیگر با بهره‌مندی از علوم و معارف ناب توحیدی و دریافت حقایق از عوالم بالا در صحنه‌های مختلف، گوشه‌هایی از اقیانوس نامتناهی علم و حکمت خویش را در زندگی سراسر رحمت خویش به نمایش گذاشته است. دفتر زندگی امام همانند سایر ائمه معصوم علیهم السلام آکنده است از برگ‌هایی زرین از مکارم اخلاق ، مناقب و معجزات ، استجابت دعاها ، ارتباط متواضعانه، صمیمانه و همدردی با اصحاب و یاران است. 
 

زندگی پربرکت امام جواد با نقشه معتصم ،حاکم ستمگر عباسی، و دخالت مستقیم ام فضل همسر آن حضرت پایان یافت و آن حضرت در تاریخ 220 هجری قمری به شهادت رسید و در کنار قبر جدّ بزرگوارش حضرت امام موسی کاظم در کاظمین به خاک سپرده شد. 

سخنان به ‌یادگار مانده از حضرت جواد علیه السلام در موضوعات مختلف هر یک به‌ صورت مشعلی فروزان تا ابدیّت فراسوی راه انسانها می‌درخشد و در بزرگراه کمال و سعادت، حق را روشنی می بخشد. سخنان آن حضرت درباره جد گرامی‌اش ،رسول خدا صلی الله علیه و آله، و مادرش، حضرت فاطمه زهرا علیهاسلام، و پدرش حضرت رضا علیه السلام نشانگر محبت و علاقه عمیق آن حضرت به این بزرگان می باشد. 

انتهای پیام/م