به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب،رادیو بی‌بی‌سی در تحلیلی که دو روز پس از قیام مردم تبریز پخش شد، گفت: قیام گسترده مردم تبریز و قتل‌عام آن بازتاب وسیعی در سراسر ایران و محافل روحانی و غیرروحانی داشت. مراجع و آیات حوزه علمیه قم نخستین مقامات روحانی بودند که در این خصوص با اعلامیه و تلگراف موضع‌گیری کردند. روزنامه واشنگتن‌پست، چند مقاله به اوضاع تبریز اختصاص داد، نیویورک‌تایمز ضمن صحبت از ترکی که رژیم برداشته، در روزهای بعد تعداد کشته‌شدگان تبریز را از شش به بالاتر از ۷۰ نفر رساند و توضیح داد که بلوای تبریز، بلوایی است پیچیده، ولی ننوشت که پیچیدگی بلوا در کجا نهفته است.

سال ۱۳۵۶ سال شتاب حرکت اسلامی مردم ایران بود شهادت حاج مصطفى خمینی زمینه همگانی را برای ابراز خشم و انزجار عمومی مهیا ساخت که این خشم و انزجار روز ۱۹ دی‌ماه ۵۶ در قم بروز عینی یافت و منجر به درگیری و درنتیجه شهادت چند تن از قیام‌کنندگان شد. چهلم آن در تبریز حماسه آفرید نظر به آنکه شهر قم مرکز مذهبی و پایگاه طلاب بود قیام مردم قم به رهبری طلاب جوان صورت گرفت و در شهر تبریز قیام مردم به رهبری روحانیون و دانشجویان مبارز شکل گرفت.

با آغاز نهضت حضرت امام خمینی (ره) یک ارتباط آشکار میان دو شهر قم و تبریز به نظر می‌رسد به‌عنوان نمونه همان روزی که مدرسه فیضیه قم به خاک و خون کشیده شده مدرسه طالبیه نیز مورد هجوم نیروهای نظامی شاه واقع گردید. شهر تبریز در میان چند شهر مهم ایران درحرکت‌های انقلابی از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است که تبلور عینی آن قیام شورانگیز ۲۹ بهمن است.

در شرایطی که تا چندی پیش بردن نام امام خمینی جرم محسوب می‌شد، خبر شهادت فرزند ارشد امام روند جریانات را تغییر داد و اینکه علی‌رغم میل رژیم نام امام خمینی بدون ترس و واهمه‌ای بر سر زبان‌ها افتاد روحانیون پیرو خط امام از فرصتی که با شهادت حاج مصطفی یافته بودند، مجالس بزرگداشت ارتحال ایشان را در بسیاری از شهرهای ایران باشکوه و عظمت خاصی برگزار کردند و در این مجالس به افشای جنایت‌های رژیم و ابلاغ اهداف قیام امام خمینی پرداختند.

امام خمینی (ره) در مراسم ختم شهید مصطفی؛ مجلس ختم را به مجلس ارائه خط‌مشی و برنامه مبارزه علیه کل رژیم شاه و آفات و موانع این مبارزه تبدیل کردند. مبارزان را به استفاده از این فرصت به‌دست‌آمده ترغیب و تشویق نمودند که نگذارید این فرصت از دست برود. علی‌رغم لطمه روحی که این حادثه درصحنه مبارزه وارد می‌ساخت، امام خمینی به‌گونه‌ای شگفت‌آور از آن به‌عنوان یکی از الطاف خفیه الهی یادکردند.

 شهادت حاج‌آقا مصطفی فرزند، امام فرزند کسی که در کانون توجهات بود مسئله‌ای نبود که مبارزان از آن به‌سادگی بگذرند بلکه این وسیله‌ای شد برای تداوم نهضت و حرکت. گرچه منابع ساواک تداوم نهضت و حرکت اسلامی را فعالیت‌های اخلالگرانه عنوان می‌کردند متن زیر بیانگر اعتراف ساواک به ادامه نهضت هر چه وسیع‌تر و عمیق‌تر شدن آن پس از درگذشت حاج مصطفی است: ... بعد از مراسم چهلمین روز درگذشت مصطفی خمینی، افراطیون مذهبی در دنباله فعالیت‌های اخلالگرانه خود در ماه محرم بار دیگر فرصتی پیدا کردند که تلاش‌های مضره را در مقیاسی وسیع‌تر نمایند و تقارن این شهادت و مجالس شب هفت و چهلم آن با ایام محرم و صفر ماه‌های قیام و انقلاب خصوصاً در آن روزگار در گستردگی و فراگیری نهضت نقش مهمی داشت.

بنابراین در پی قیام خونین مردم قهرمان قم موجی از اعتراضات سراسر کشور را در برگرفت بازارهای تهران شیراز و مشهد به‌عنوان همبستگی با قیام حق جویان قم و اعتراض به جنایات رژیم تعطیل شد. در ۲۰ و ۲۱ دی‌ماه در آبادان، اهواز، خرمشهر دزفول و اندیمشک تظاهرات شدیدی صورت گرفت که حمله به چند موسسه دولتی را در پی داشت.

در ۲۲ دی امام خمینی یک هفته عزاداری برای شهیدان قم اعلام نمودند. در ۲۳ دی مردم شیراز پس از ختم جلسه همبستگی با مبارزیم قم در مسجد جامع، تظاهرات پرشوری برپا کردند که به درگیری با نیروهای نظامی منجر شد. مردم اهواز نیز در همین روز پس از ختم جلسه سخنرانی از حسینیه اعظم بیرون آمده و در خیابان زاهدی اهواز به راهپیمایی پرداختند و سینما آریا را که در این خیابان قرار داشت خراب کردند.

مردم کرمان نیز به حمایت از مردم مبارز قم بپا خاستند و با برگزاری تظاهرات شدیدی جنایات رژیم را محکوم نمودند خبر اعتصاب بازار تهران سریعاً به اقصی نقاط کشور رسید و بازار شهرهای مهم دیگر همانند مشهد و شیراز به این مبارزه همگانی پیوستند. در تبریز علاوه بر اعتصاب عمومی تظاهرات وسیعی برپا شد و مردم تبریز همبستگی خود را با جنبش و قیام مردم قم اعلام کردند.

در پی قیام حماسه‌آفرینان قم موجی از اعتراضات گسترده دانشگاه‌های ایران را در برگرفت. در روز ۲۳ دی‌ماه تظاهرات دانشجویان دانشگاه آذر آبادگان (دانشگاه تبریز) به درگیری با پلیس انجامید که در روز بعد نیز ادامه یافت و به مجروح شدن عده‌ای از دانشجویان منجر گردید. در دانشگاه صنعتی تهران صنعتی شریف دانشجویان با پلیس به زدوخورد پرداختند، با شعارهای مرگ بر شاه جلاد زنده‌باد خاطره شهیدان قم دست به راهپیمایی زدند مجدداً دانشجویان دانشگاه صنعتی روز ۲۶ دی‌ماه دست به اعتصاب زدند.

طلوع خورشید روز سرد زمستانی شنبه ۲۹ بهمن تبریز خبر از رخدادی عظیم می‌داد. مردم متشکل از همه اقشار از آغاز صبح در تاب‌وتب برگزاری مراسم چهلمین روز شهدای قم خونین بودند. حتی برخی از مردم از ساعاتی قبل از آغاز ساعت ختم در مقابل مسجد میرزا یوسف آقا اجتماع کرده بودند از همان ساعات اولیه صبح شنبه دانشجویان دانشگاه را به‌کلی تعطیل کرده بودند و به‌طور انفرادی روانه مسجد گردیده بودند. در این روز تمام مغازه‌ها بازار حتی نانوائی‌ها و بعضی از حمام‌ها هم تعطیل بودند. هر چه به ساعت زمان آغاز ختم نزدیک‌تر می‌شد بر جمعیت متراکم عزاداران افزوده می‌شد به‌طوری‌که شمار مردم به بیش از ۲۰ هزار نفر می‌رسید.

 اما مردم با درهای بسته مسجد و نیروهای نظامی که مسجد را در محاصره داشتند مواجه شدند رئیس کلانتری ۶ تبریز سروان حق‌شناس، مسئول اجرای این تصمیم استاندار آذربایجان شرقی - اسکندر آزموده بود این شخص در آزار و اذیت و شکنجه مبارزان تبریز خصوصاً سرکوبی تظاهرات دانشجویان نقش فعالی داشت با افزایش تراکم جمعیت و آغاز ساعت ختمی که آیت‌الله قاضی طباطبایی اعلام کرده بود، زمزمه مردم در اعتراض به بسته بودن درب مسجد بلند شد. رئیس کلانتری با لحنی خشن ضمن فحاشی به مردم و اهانت به امام خمینی (ره) اعلامیه آیت‌الله شریعتمداری را که به دیوار چسبانده شده بود پاره کرد و گفت: در طویله بسته است و دنبال کارتان بروید منظور او از طویله مسجد بود.

این‌چنین بی‌ادبی و اهانت گستاخانه به امام خمینی و مسجد، خانه خدا، چنان به غیرت مردم برخورد که خشم از چهره‌های آنان می‌بارید جوانی از غیرتمندان تبریز که از سخنان توهین‌آمیز او به‌هیجان‌آمده بود به سروان مذبور اعتراض نمود. افسر کلانتری به‌طرف او درحالی‌که اسلحه در دست داشت حمله برد. جوان سینه‌اش را باز کرد و گفت بزن، رئیس کلانتری با اسلحه‌ای که درد است داشت قلب جوان را هدف گرفته شلیک نمود و جوان به شهادت رسید.

شلیک اسلحه کمری حق‌شناس و شهادت آن جوان همان و انفجار خشم دینی غیور مردان تبریزی همان مردم با هر آنچه در دست داشتند از سنگ و چوب به نیروهای نظامی که مسجد را در محاصره داشتند حمله‌ور شدند درهمان لحظات اولیه، سروان حق‌شناس به سزای اعمال خویش رسید و این جرقه آغاز قیام شورانگیز مردم تبریز بود.

نقطه آغاز قیام ۲۹ بهمن تبریز مسجد میرزا یوسف آقا بود مسجد میرزا یوسف آقا در جریان نهضت امام خمینی در تبریز یکی از کانون‌های انقلاب بوده است به‌طوری‌که پس از تبعید امام خمینی رژیم از ترس حرکات انقلابی مردم تبریز مساجد زیر را تحت مراقبت قرار داده بود بنابراین مردم به غیرت آمده درحالی‌که پیکر اولین شهید قیام خویش را بر دست حمل می‌کردند از بازار خارج گردیدند مردمی که درراه به‌سوی مسجد می‌رفتند و دیگران به آن‌ها پیوستند و به راه افتادند رهبران قیام به‌خوبی می‌دانستند که اگر قیام را به بازار محدود سازند به‌زودی سرکوب خواهند شد. برنامه‌هایی که قبلاً دانشجویان مبارز تبریز در جلسات متعدد با آیت‌الله قاضی تدارک دیده بودند با حرکت خودجوش مردمی توأم شده و به اجرا درآمد.

شعارهای آغازین لحظات قیام صلوات، زنده‌باد خمینی بود. مردم به رهبری دانشجویان و روحانیون مبارز به چند گروه تقسیم شدند و در خیابان‌های مختلف حرکت کردند مردم نواحی دورتر بازار در این روز در مساجد نزدیک به خود تجمع کرده بودند که با هماهنگی قبلی پس از ایراد سخنرانی مبارزان مردم را به تظاهرات و قیام عمومی راهنمایی می‌کردند به قولی در ۷۰ مسجد مردم گردآمده بودند در دسته‌ها منظم و منسجم با پرچم مخصوص عزاداری هیئت هر محل به قیام می‌پیوستند صدای رعدآسای مردم شهر را می‌لرزاند تعداد مردم شرکت‌کننده به ده‌ها هزار نفر می‌رسید. اولین تأسیساتی که موردحمله مردم واقع گردید ساختمان مرکزی حزب رستاخیز آذربایجان بود. هنگامی‌که مردم مقابل آن رسیدند باآنکه رگبار گلوله به‌سوی مردم می‌بارید در عرض چند لحظه‌این ساختمان و تمام وسایل نقلیه مربوط به آن را نابود کردند.

مراکز فساد مشروب‌فروشی‌ها و سینماها، بانک‌ها اهداف دیگر خشم انقلابی مردم بود که یکی پس از دیگری در هم کوبیده می‌شد و از بین می‌رفت مراکزی که تجلی وجود یک جامعه غیرمذهبی بود کاخ جوانان که در نزدیکی بازار بود به‌سرعت به آتش کشیده شد. در همان ساعات اولیه قیام رئیس شهربانی تبریز بدون هیچ اقدام دیگری عجز خود را از کنترل اوضاع ابراز نمود

قیام سازمان‌یافته مردمی تبریز در وسعتی به طول ۱۲ کیلومتر از دانشگاه آذر آبادگان در شرق تا ایستگاه راه‌آهن در غرب و در عرض ۴ کیلومتر از مقر حزب رستاخیز در شمال تا دو خیابان مانده به کنسولگری آمریکا در جنوب گسترده شده بود مردم در مسیر راهپیمایی خود هر آنچه وابسته به رژیم بود و سمبلی از سلطه سیاسی اقتصادی فرهنگی امپریالیسم و صهیونیسم داشت از میان می‌بردند. حضور آیت‌الله قاضی در پیشاپیش صف انقلابیون تبریز صلابت و صحت قیام را صدچندان نموده بود. این پیر مرید امام خمینی در این مسیر حتی از بذل جان نیز آبایی نداشت به‌طوری‌که حتی چند باربر روی تظاهراتی که ایشان در آن حضور داشتند آتش گشوده شد.

نیروهای رژیم با همه وسایل موجود سعی در سرکوب مردم داشتند گاز اشک‌آور و دود باروت گلوله مانند ابری آسمان را فراگرفته بود. در نقطه‌ای دیگر از شهر صحنه‌ای شورانگیز در حال وقوع بود. نیروهای امنیتی مردم را گلوله‌باران می‌کردند گلوله سینه یک جوان را شکافت، خم شد، عده‌ای اطراف او را گرفتند که ببرند ولی دستش را روی سینه‌اش گذاشت و گفت چیزی نیست این فرزند دلاور آذربایجان درحالی‌که با دست محل تیر را روی سینه می‌فشرد خود را به‌پای دیوار کشاند با خون خودروی دیوار نوشت از خون جوانان وطن لاله دمیده و لحظه‌ای بعد به شهادت رسید.

دریکی از محلات خیابان دانشسرا مردم که از محل اقامت عده‌ای از مزدوران آمریکایی اطلاع داشتند و یقین داشتند که محل سکونت آن‌ها مرکز و لانه فساد و خوش‌گذرانی است به این مرکز هجوم برده نفرت و کینه خور را به مستشاران آمریکایی نشان دادند.

روز شنبه ۲۹ بهمن تقریباً شهر در دست مردم بود. دانشجویان دانشگاه تبریز گذشته از آن تعدادی موفق به شرکت در قیام شده بودند دانشجویان باقی‌مانده دانشگاه تبریز را به جبهه دیگری علیه رژیم تبدیل نمودند. پلیس و پاسگان دانشگاه از صبح شنبه دانشگاه را به محاصره درآورد. از سوی دانشجویان تظاهراتی در داخل دانشگاه بر پا شد به که زدوخورد شدید با پلیس و پاسگان منجر گردید. عده‌ای از دانشجویان صف محاصره را شکسته و به جمعیت تظاهرکننده داخل شهر پیوستند. در زدوخورد پلیس و دانشجویان تعداد زیادی از دانشجویان دستگیر و گروهی نیز مجروح شدند روزنامه رستاخیز در تحریف حقایق نوشت: طبق اطلاع بین گروهی از دانشجویان مذهبی و دست چپی دانشگاه آذر آبادگان اختلاف افتاد. شیوه عمل گردانندگان این قیام به این شکل بود که در مقابل هر یک از مؤسسات وابسته به رژیم یا امپریالیسم جهان خوار و مراکز فساد فعالین و رهبران قیام طی سخنرانی‌ها دلیل به آتش کشیدن آن‌ها را بیان می‌کردند.

در چهلم شهدای قیام خونین طلاب قم شهر تبریز قیامی نمود که بزرگ‌ترین ضربه‌ای بود که به‌طور ناگهانی و غیرمنتظره بر سلطنت پنجاه‌ساله پهلوی وارد ساخت و سرمشقی شد برای مردم شهرهای دیگر ایران. کنسول آمریکا در تبریز پس از قیام تبریز نتیجه‌گیری کرد که این قیام: دروازه‌ها را برای نبردهای مذهبی و اجتماعی که به‌سادگی آرام نخواهد شد باز کرد. قیام تکبیرگویان مردم تبریز از قیام قم مهیب‌تر و دردناک‌تر بود که به‌راستی آن را می‌توان قتل‌عام تبریز نامید. خبر گذاری‌های خارجی آن را بسیار وخیم تلقی کردند که نسبت به تظاهرات مذهبی قبلی در قم وسیع‌تر بود.

قیامی که نمونه‌ای درخشان از استفاده سیاسی از سنت‌های شیعی بود در این قیام بود که برای نخستین بار پس از قیام ۱۵ خرداد ۴۲ ارتش مستقیماً به سرکوبی مردم پرداخت ولی اولین نمونه‌هایی از پیوستن ارتش به ملت مشاهده گردید.

هرچند قیام تبریز همراه با تخریب و آتش‌سوزی و قهر انقلابی بود ولی مسئولان رژیم نتوانستند به مردم تبریز نسبت غارتگری بدهند و مدعی شوند که مردم به خاطر غارت و چپاول دست به شورش زده‌اند یا به خاطر نفع شخصی مکانی را تاراج کرده‌اند. دانشجویان مبارز مسلمان در این قیام نقش مهمی در نظم دادن به آن ایفا نمودند داشتند به‌عنوان سردمدار و هدایت‌کننده، مردم از خرابکاری بی‌هدف در جریان عمل جلوگیری، نمایند و مردم را از هرگونه غارت بازدارند.

مردم به بانک‌ها حمله می‌کردند اما یک قطعه اسکناس هم برنمی‌داشتند. هر جا بانکی در طبقه زیرین خانه مسکونی قرار داشت فقط به شکستن شیشه آن اکتفا می‌کردند به هیچ‌یک از وسایل اماکن عمومی مورد تعرض واقع نشد اتومبیل‌های مردم در کنار خیابان‌ها سالم بود ولی وسایل نقلیه دولتی و حزبی موردحمله قرار می‌گرفت به هیچ مدرسه و یا مرکز فرهنگی آسیبی نرسید. دراین‌بین عناصری از ساواک میان مردم بودند و سعی داشتند که حرکت اصیل مردمی را منحرف کرده و آن‌ها را به خرد کردن مغازه‌های عادی و معمولی بکشانند.

عامل مهمی در قیام قم و هم در قیام تبریز در گسترش و گستردگی نهضت مؤثر بود حضور دانش آموزان و نوجوان بود. در ساعت ۱۲ روز ۲۹ بهمن تبریز که قیام در جریان بود ناگاه با تعطیلی مدارس هزاران نوجوان به خیابان‌ها ریخته و به قیام پیوستند و کثرت و عظمت دوچندانی به نهضت دادند نیروهای تازه‌نفس پرحرارتی که جای شهدای این قیام اسلامی را پر می‌کردند. برخی از نویسندگان علی‌رغم اینکه انگیزه مذهبی را نیز مهم شمرده‌اند که به این قیام انگیزه قومی و ملیتی بدهند که ... قیام تبریز قیام یک ملیت ستم زده علیه رژیمی که پنجاه سال براین ملیت ستم کرده‌اند.

اما آنچه در تاریخ آذربایجان بیش از هر عامل دیگر نقش‌آفرین بوده، انگیزه مذهبی است تأکید و پافشاری بر اصول مذهبی در میان مردم آذربایجان نکته‌ای است که حتی دشمنان انقلاب اسلامی نیز به آن معترف هستند اولین واکنشی که حکومت پهلوی پس از اعلام حکومت‌نظامی در تبریز داشت آغاز موج دستگیری افرادی که مظنون به شرکت در قیام بودند. پس از پایان روز ۲۹ بهمن تنها در طول ۴۸ ساعت ۶۲۱ نفر از دانشجویان روانه زندان شدند اقدام دیگر رژیم که توأم با این دستگیری‌ها بود تعویض و تنبیه قاصرین واقعه قیام مردم تبریز است. شاه برای تنبیه قاصرین واقعه تبریز یک هیئت بازرسی به آن شهر اعزام داشت شاه دستور داد تا مأمورانی که در پیش‌بینی و جلوگیری از واقعه تبریز قصور کرده‌اند تنبیه شوند.

دولت پهلوی کوشید تا با کنترل مطبوعات و رادیوتلویزیون پس از قیام تبریز تا حد مقدور آن را یک مسئله بی‌اهمیت جلوه دهد. مسئولین حزب رستاخیز اولین طرفداران شاه بودند که در این خصوص موضع‌گیری کردند. امام خمینی پس از قیام شورانگیز ۲۹ بهمن مردم تبریز، پیامی سراسر نوید و تحسین برای مردم آذربایجان صادر نمودند. حضرت امام مردم آذربایجان را چنین مورد خطاب قرار می‌دهند: «سلام بر اهالی شجاع و متدین آذربایجان عزیز درود بر مردان برومند و جوانان غیرتمند تبریز که در مقابل دودمان بسیار خطرناک پهلوی قیام کردند و با فریاد مرگ بر شاه خط بطلان بر گزافه‌گویی‌های او کشیدند زنده باشند مردم مجاهد عزیز تبریز که با نهضت عظیم خود مشت محکم بر دهان یاوه‌گویان زدند ...».

نشریه ۱۶ آذر نشریه کنفدراسیون محصلین و دانشجویان ایرانی خارج از کشور نوشت: قیام تبریز نه‌فقط برگی زرین به تاریخ مبارزات ضد ارتجاعی و قهرمانه اهالی ستم‌کش این شهر می‌افزاید بلکه لحظه‌ای درخشان در تاریخ پیکار خلق‌های میهن است. در تاریخ ۱۱/۳۰/ ۵۶ اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا در بیانیه خود کشتار مردم تبریز را همسنگ با قیام ۱۵ خرداد دانست وسعت و سببیت قهر ضدانقلابی که رژیم ضد خلقی در سرکوب این قیام به‌کاربرده است، شکوهمندی و وسعت و دامنه و اهمیت آن و میزان وحشت و هراس رژیم را از حرکت عمومی نشان می‌دهد.

پس از قیام تبریز نیز دانشجویان مبارز ایرانی مقیم کشورهای اروپایی و آمریکایی دست به افشاگری زدند در آمریکا جو حاکم چنان گرایش به شاه داشت که هیچ نشریه معتبر، غیر از چند روزنامه محلی و کم شمار حاضر به چاپ مطالب دانشجویان نشد. تعدادی از دانشجویان مبارز ایرانی مشغول به تحصیل در برلن شرقی سفارت ایران را در برلن به اشغال خود درآوردند و به افشای جنایات شاه و پخش خبر مبارزه مردم تبریز پرداختند خبر این جریان به سراسر جهان مخابره شد.

یدالله مرادی، تحلیلگر مسائل سیاسی در گفتگو با این پایگاه خبری تحلیلی در خصوص اهمیت قیام 29 بهمن تبریز گفت: باید توجه کرد که سال 56 بعد از حادثه 19 دی مردم قم، اولین حرکت گسترده، بزرگ و تأثیرگذار در انقلاب را مردم تبریز انجام دادند و مشهور به قیام 29 بهمن شد که در حقیقت به یادبود چهلم شهدای 19 دی قم شکل گرفت.

وی با اشاره به دستاوردهای قیام 29 بهمن تبریز افزود: بنابراین قیام 29 بهمن چند دستاورد داشته است. اول اینکه ابهت حکومت طاغوت را در هم شکست، دوم فضای مناطق آذری‌زبان که روح انقلابی، سلحشوری، رشادت و آگاهی بخشی را داشتند، یکدست کرد و عملاً آذربایجانی‌ها محور تغییرات مهم در کشور شدند.

مرادی ادامه داد: اما نکته سوم اینکه به‌تبع این حرکت انقلابی زنجیره‌ای از مراسمات چهلم شهدای قیام در سایر نقاط کشورمان به وقوع پیوست که به‌عنوان‌مثال گرامیداشت شهدای قیام 29 مردم تبریز در یزد برگزار شد و به دنبال این اقدام مردم اصفهان چهلم قیام یزد را برگزار کردند به‌طوری‌که تمامی حرکت‌های انقلابی سال 57 که نهایتاً منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی شد همه متأثر از قیام 29 بهمن تبریز بود.

تحلیلگر مسائل سیاسی تصریح کرد: بااین‌وجود باید توجه کرد که آذری‌ها در تمام حرکت‌های آزادی بخشی و حرکت‌های انقلابی پیشتاز بودند و در مشروطه اولین حرکت‌ها را برای پیروزی مشروطه، آذری‌ها انجام دادند که محاصره تبریز و داستان قیام ستارخان و باقر خان و نهایتاً لشکرکشی برای فتح تهران نیز مشهور است.

وی در ادامه اظهار کرد: لازم به ذکر است که در شکل‌گیری حکومت صفوی و ایجاد نظام متمرکز در ایران بازهم آذری‌ها پیشگام و پیشتاز بوده‌اند و در جریان حرکت‌های انقلاب اسلامی نیز همین رویه را شاهد هستیم.

مرادی گفت: قیام 29 بهمن مردم تبریز خود زنجیره 45 ساله‌ای را ایجاد کرده که بزرگداشت هرساله آن قیام در کشورمان باعث استمرار، استحکام و مشروعیت بخشی حرکت‌های مردمی به انقلاب اسلامی است و از این نظر این قیام در نوع خودش بی‌نظیر و تأثیرگذار در پیروزی انقلاب در سال 57 است، چراکه تیری خلاصی بر پیکر رژیم شاهنشاهی بود.

تحلیلگر مسائل سیاسی در پایان هم گفت: خلاصه کلام اینکه قیام مردم تبریز از نقاط عطف تاریخ انقلاب اسلامی به شمار می‌رود درحالی‌که رژیم پهلوی درصدد بود تا بر روی فاجعه­ قم پرده‌ای بکشد و پنهان‌کاری کند ولی مراسم چهلم قیام مردم قم در تبريز موجب شد که هم فاجعه­ قم و هم قیام­ مردم تبریز اسباب رسوايی بيشتر رژيم منحوس پهلوی ‌شود و قیام 29 بهمن تبریز بود که انقلاب را شکوفا و خود زمینه‌ای برای پیروزی انقلاب در 22 بهمن 57 شد.

براین اساس رهبر معظم انقلاب اسلامی در سخنرانی‌های خود به مناسبت سالروز قیام ۲۹ بهمن ۱۳۵۶ مردم تبریز علیه رژیم پهلوی از این روز با عناوینی چون روز مبارک، روز تاریخی، مناسبت باشکوه و فراموش‌نشدنی، حادثه اربعینی، حادثه­ای با چندین معنا، حادثه تعیین‌کننده و پرچم عزت و افتخار یاد فرموده و همواره بر اهمیت این روز به‌عنوان سرآغاز سلسله اربعین‌های شهدای قیام‌های مردمی در تمامی شهرهای ایران و تأثیر آن در پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ تأکید داشته‌اند.

انتهای خبر/