به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب [2]،یکی از مسائلی که در سال های اخیر با آن مواجه هستیم خشکسالی و کاهش بارندگی در عرصه‌های طبیعی است که در نهایت اثر منفی خود را بر محیط زیست نمایان کرده استهرچند برخی از اثرات خشکسالی بر منابع طبیعی کوتاه مدت است و پس از پایان دوره‌ خشکسالی به حالت طبیعی بر می‌گردند اما برخی از اثرات زیست محیطی طولانی تر بوده و یا ممکن است دائمی باشد که برای نمونه می‌توان به تخریب زیستگاه حیات وحش در طی این سال‌ها اشاره کرد. [3]

[3]

 خشک شدن چشمه ها باعث کاهش شدیدعلوفه‌ مرتعی در زیستگاه‌ها شده است و درست در این زمان است که گرسنگی و تشنگی به حیوانات فشار آورده و باعث می‌شود آن‌ها به حاشیه‌ روستاها و سکونت‌گاه‌های انسانی پناه بیاورند،در حال حاضر خشکسالی و کاهش آب شدید در مناطق (گرمسیری)حفاظت شده‌ کهگیلویه و بویراحمد باعث شده حیوانات وحشی نیز به سوی روستاها روانه شوند.

خطر بزرگی که حیات وحش استان را تهدید می کند

هرچند کهگیلویه و بویراحمدیکی از استانهای غنی در زمینه تنوع حیات وحش است اما شاید بتوان گفت که این تنوع چند سالی است که دستخوش خشکسالی شده و جدالی نابرابر میان این پدیده غم انگیز و حیات وحش در گرفته است.استان چهارفصل کهگیلویه و بویراحمد بر اساس آمارها و گزارش های هواشناسی، [3] طی یک دهه اخیر از پر بارشی فاصله گرفته و به سمت کم بارشی و خشکسالی رفته و اکنون بیش از چندسالی می شودکه با آثار و تبعات خشکسالی در زمینه های مختلف دست و پنجه نرم می کند.

[3]

یکی از بخش هایی که به شدت دستخوش خشکسالی و تبعات آن شده است، حیات وحش و پوشش گیاهی در مناطق حفاظت شده استان است به شکلی که این خسارات دیگر از عدد و رقم گذشته و برآوردهای آن دیگر در محدوده اعداد نمی گنجد.

در طول دهه های قبل شاید شکار بی رویه یکی از بزرگترین تهدیدهای حیات وحش به شمار می رفت اما اکنون دیگر شکار در صدر تهدیدها به شمار نمی رود بلکه بلای طبیعی خشکسالی، [3] اصلی ترین تهدید برای طبیعت و حیات وحش مناطق گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد به شمار می رود.

شاید نگاهی به سیمای حیات وحش و منابع طبیعی کهگیلویه و بویراحمد و مقایسه آمار گونه ها در طول دو سه دهه گذشته با یکدیگر، خود مشخص کننده خطر بزرگی است که حیات وحش و محیط زیست استان را تهدید می کند.

[3]

وجود هفت منطقه حفاظت شده دراستان

این درحالی است کهگیلویه و بویراحمد با توجه به موقعیت اکولوژیکی و توپوگرافی خاص خود دارای پوشش گیاهی، جانوری و منابع حیاتی متنوعی است به گونه ای که افزون بر ۲۰ درصد پوشش جنگلی زاگرس و حدود ۴۰ درصد گونه های دارویی کشور را در خود جای داده است.

هم اینک هفت منطقه حفاظت شده با وسعت ۹۳ هزار و۶۶۰ هکتار، [3]دنای شرقی با وسعت ۲۸ هزار و ۲۰۲ هکتار، خاییز سرخ با مساحت ۳۳ هزار و ۲۳۵هکتار، خامی با وسعت ۲۵هزار و ۶۷۱ هکتار، دیل با ۱۰ هزار و ۳۸۱ هکتار، سولک با ۲ هزار ۴۲۸ هکتار و سیوک با ۱۲ هزار ۸۵۸ هکتار در این استان قراردارند.

پنج منطقه شکار ممنوع

کهگیلویه وبویراحمد همچنین دارای پنج منطقه شکار ممنوع شامل پادنای سمیرم، خرم ناز، لار و ماغر، حاتم و کوه تلرش است.کهگیلویه و بویراحمد از معدود استان‌های کشور است که بیش از 312 هزار هکتار منطقه حفاظت‌شده و پارک ملی دارد.

[3]

پارک ملی و منطقه حفاظت شده دنا مهمترین منطقه حفاظتی استان است که با وسعتی معادل 93 هزار و 660 هکتار دارای 155 گونه جانوری پرنده، 24 گونه جانوری پستاندار، [3] 20 گونه آبزی و 39 خزنده است.

گونه های جانوری در منطقه دنا

۲۵ گونه پستاندار از جمله کل و بز، خرس قهوه ای ،خوک وحشی، پلنگ، سیاهگوش، گرگ، شغال، خرگوش، تشی، خارپشت(زوزوک) گربه های وحشی و شنی، خفاش، گوش بلند، سگ آبی، کفتار، گورکن، روباه و سنجاب معروف ایرانی در این منطقه زیست بوم حیاتی وجود دارد.

۸۵ گونه پرنده از جمله کبک معمولی و دری، تیهو، بلدرچن، شاه بوف، جغد جنگلی، عقاب، دارکوب، چکاوک، خانواده های سار، گنجشک، کبوتر چاهی و هدهد نیز در این منطقه مشغول زیست هستند.

[3]

۳۹ گونه دو زیستان و خزندگان از جمله مار جعفری، تیمار، مارقیطانی، شترمار، مارپلنگی، قورباغه، افعی البرزی، لاک پشت، آگاما و مارمولک در این منطقه زیست می کنند.

منطقه حفاظت شده خاییز

منطقه حفاظت شده خاییز در شهرستان کهگیلویه و هم مرز با شهرستان بهبهان در استان خوزستان با مساحتی افزون بر 33 هزار و 385 هکتار در سال 77 توسط شورای عالی حفاظت محیط زیست در ردیف مناطق حفاظت شده کشور قرار گرفت.منطقه حفاظت شده خاییز یکی از مناطق با طبیعت گرمسیری کهگیلویه و بویراحمد است که از مهم‌ترین زیستگاه‌های کل و بز وحشی استان محسوب می‌شود.

منطقه حفاظت شده کوه خامی

منطقه حفاظت شده کوه خامی، با مساحت 25 هزار و 671 هزار هکتار در 30 کیلومتری در شمال شرق دوگنبدان مرکز شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است.

[3]

شکار ممنوع لار، این منطقه در شهرستان گرمسیری باشت کهگیلویه و بویراحمد واقع شده و در مهر ماه سال ۹۱ توسط سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان منطقه شکار ممنوع نام گذاری شده است.

منطقه حفاظت شده کوه دیل

منطقه حفاظت شده کوه دیل با مساحت 10374 هکتار در شهرستان گچساران آب و هوای معتدل کوهستانی دارد.این منطقه با پوشش گیاهی مناسب دارای گونه‌های جانوری مانند بز و پازن، [3] قوچ و میش، خرس قهوه‌ای، پلنگ، سمور سنگی، گرگ، خرگوش، گراز، کبک، تیهو، جغد و بحری است.

منطقه حفاظت شده تنگ سولک

منطقه حفاظت شده تنگ سولک به وسعت 2 هزار و 428 هکتار به عنوان منطقه حفاظت شده جنگلی تنگ سولک در شهرستان بهمئی و در ضلع جنوب غربی استان کهگیلویه وبویر احمد قرار دارد.

[3]

منطقه حفاظت شده کوه سیوک نرم آب با قابلیت های ارزشمند گیاهی و جانوری و وجود چشم‌اندازهای طبیعی با 12 هزار و 858 هکتار وسعت در شهرستان دنا قرار دارد.

9گونه جانوری گچساران درمعرض تهدید

ولی رمضانی ،رئیس حفاظت محیط زیست گچساران درگفت و گو با این پایگاه خبری تحلیلی با اشاره به تاثیرخشکسالی برمحیط زیست این شهرستان گفت:بر اثر خشکسالی و نبود غذا در دامنه کوه‌ها ۹ گونه جانوری در مناطق حفاظت شده این شهرستان در معرض تهدید شکارچیان محلی است.

وی افزود: این گونه‌های جانوری شامل پلنگ، خرس قهوه‌ای، سیاه گوش، کارکال، سمور، گرگ، کفتار و قوچ و میش است وهمچنین چهار گونه پرندگان مناطق حفاظت شده این شهرستان شامل کبک دری، بحری، لیل، شاه بو در معرض تهدید محلی است.

[3]

رشد منفی جمعیت حیات وحش درگچساران

رمضانی اظهارکرد:خشکسالی مناطق حفاظت شده این شهرستان را تهدید می‌کند و تداوم خشکسالی در گچساران نه تنها در تعداد جمعیت بلکه در رشد حیات وحش تأثیر منفی گذاشته و تداوم آن گونه‌های جانوری و پرندگان منطقه را تهدید می‌کند.

هجوم حیوانات وحشی به مزارع و روستاها برای تامین آب

وی  تصریح کرد:برخی از گونه‌های جانوری برای تهیه غذا به روستاهای دامنه کوه‌ها هجوم می‌برند و روستاییان برای جلوگیری از خسارت احتمالی حیات وحش به مراتع و باغ‌ها نسبت به حصارکشی باغ‌ها و مراتع خود اقدام کنند.

[3]

قوچ و میش درمعرض تهدید شکارچیان محلی

رئیس حفاظت محیط زیست گچساران گفت:گونه جانوری قوچ و میش به دلیل شکار بی رویه و خشکسالی چند سال گذشته در منطقه آزاد شهرستان گچساران در معرض تهدید شکارچیان محلی است.

خشکسالی مهم‌ترین عامل تهدید حیات وحش

وی بیان کرد:این گونه جانوری بیشتر در منطقه آزاد این شهرستان از جمله ماهور بی بی حکیمه و دلوار کاظم، کوه هوش و ماهور بابا کلان است.

[3]

رمضانی افزود: به دلیل خشکسالی و خشک شدن نیمی از چشمه‌های مناطق آزاد این گونه جانوری برای تهیه آب به حاشیه روستاها هجوم می‌برند که در معرض دید شکارچیان قرار می‌گیرد.

کاهش 80درصدی علوفه

وی گفت:تولید علوفه امسال به دلیل دلیل کمبود نزولات آسمانی درمناطق آزاد این شهرستان ۸۰ درصد کاهش داشته است.

رئیس حفاظت محیط زیست گچساران افزود:کوه خامی با مساحت بیش از ۲۵ هزار هکتار، کوه سرخ با ۳۲ هزار هکتار و کوه دیل با ۱۰ هزار هکتار مساحت از جمله مناطق حفاظت شده این شهرستان محسوب می‌شوند.

[3]

کشف و ضبط  پنج اسلحه ازشکارچیان

وی درادامه اظهار کرد:امسال پنج قبضه اسلحه شکاری از شکارچیان متخلف در این شهرستان کشف و ضبط شد.

رمضانی گفت: شکارچیان متخلف در زیستگاه حیات وحش گچساران در حال تیراندازی و شکار بودند که با اقدام سریع مأموران اداره حفاظت محیط زیست این شهرستان دستگیر شدند. [3]

۱۴میلیون و ۸۰۰ هزار ریال جریمه نقدی

وی بیان کرد: این تعداد سلاح کشف شده از شکارچیان شهرستان گچساران شکاری بوده است وپنج متخلف زیست محیطی نیز در شهرستان گچساران دستگیر و ۱۴ میلیون و ۸۰۰ هزار ریال جریمه نقدی شدند.

گفتنی است بیش از ۸۰ حلقه چشمه در مناطق حفاظت شده شهرستان وجود دارد که ۵۰ درصد از آنها پی خشکسالی‌های چند سال اخیر به شدت کم آب یا خشک شده است. [3]

کهگیلویه و بویراحمد با حدود 16 هزار کیلومتر مربع وسعت و 713 هزار نفر جمعیت، یک درصد جمعیت و وسعت ایران را در اختیار دارد.

انتهای پیام