در ماه ژوئیه گزارشی از یک مرد اهل مالاوی به دلیل شرکت در نوعی مراسم "آیینی جنسی" منتشر شد. چندی بعد زنی به نام «ناتاشا» روایتش از آن مرد را تعریف کرد که می‌توانید آن را در گزارش «نبرد تلخ ناتاشا با کفتارهای پیر» بخوانید. حالا اما یکی از همان کفتارها می‌گوید با 104 زن و دختر رابطه برقرار کرده ولی به آن‌ها نگفته که به ایدز مبتلا است.



 قرار است در هفته جاری حکم اریک انیوا، مرد اهل کشور مالاوی، صادر شود که خودش شخصا به گزارشگر BBC گفته بود که با ده‌ها دختر نوجوان طی مراسمی "آیینی" رابطه برقرار کرده است.



بازداشت به دستور مستقیم رئیس جمهور

پس از آنکه اریک انیوا (Eric Aniva) اعتراف کرد با دختران نوجوان (حتی تا 12 ساله) رابطه نا امن برقرار کرده، وی در ماه ژوئیه و به دستور مستقیم رئیس جمهور این کشور بازداشت شد؛ دلیلش نیز این بود که اریک در مورد وضعیت "اچ آی وی – مثبت" خود سکوت کرده بود. البته برخی از مردم مالاوی می‌گویند که چرا برای مراسمی که در تمام جامعه برگزار می‌شود، فقط یک نفر باید محاکمه شود!



اریک انیوا اما می‌گوید که او به سفارش اقوام آن دختران برای شرکت در "مراسم آیینی جنسی" و "آماده ساختن دختران برای ورود به عصر زنانگی" استخدام شده بود.

 

زمانی که پیتر موتهاریکا، رئیس جمهور مالاوی، دستور بازداشت را صادر کرد، او قصد داشت تا اریک را به جرم "بی‌عفت کردن دختران نوجوان" محاکمه کند اما هیچ دختری حاضر نشد علیه اریک شهادت دهد!



به همین دلیل حالا اریک برای جرم دیگری در حال محاکمه است: اقدام فرهنگی ناشایست! این جرم با توجه به بخش پنجم "قانون برابری جنسیتی" مالاوی تعریف شده چرا که اریک با زنان بیوه‌ی تازه داغ‌دیده نیز رابطه جنسی برقرار کرده بود.



دو زن با توجه به این جرم پا پیش گذاشته تا علیه اریک شهادت دهند؛ البته یکی از زنان می‌گوید پیش از ممنوع شدن این عمل با اریک رابطه برقرار کرده و دیگری می‌گوید پیش از رابطه جنسی موفق به فرار شده است.

 

آیین "تطهیر بیوه"

این مراسم عبارت است از «برقراری رابطه زن تازه بیوه شده با برادر یا اقوام همسرش و یا شخص تطهیر کننده روستا.»



یک مددکار اجتماعی در منطقه اِنسانجه، در جنوب غربی محل زندگی انیوا می‌گوید: «مراسم تطهیر یا پاکسازی بیوه، عملی به شدت مورد احترام نزد جامعه ماست... ما بر این باوریم که اگر زن یا مردی که تازش همسرش فوت شده از نظر جنسی تطهیر نشود، بدشانسی، مرگ ناگهانی یا بیماری دامان همه یا برخی از اعضای قبیله را خواهد گرفت. ما از زمان اجدادمان این رسم را انجام داده‌ایم.»



این شخص خواسته تا نامش فاش نشود، زیرا کارکنان دولت مالاوی حق مصاحبه با رسانه‌ها بدون کسب مجوزهای لازم را ندارند.



مراسمی کاملا عجیب!

تا همین چند سال پیش، برقراری سه مرتبه رابطه در هر شب به مدت سه تا چهار شب پس از فوت همسر، اتفاقی کاملا عادی در آن منطقه بود. برقراری رابطه زن با برادر همسرش اتفاقی کاملا عادی و رایج بود، اما گاهی اوقات، شخصی خارج از خانواده مانند انیوا استخدام می‌شد تا مراسم آیینی را به جا آورد.



اگر هم مردی همسرش را از دست می‌داد، یک زن برای برقراری رابطه جنسی با وی پیدا می‌شد.

 

این رسم اما در سال‌های اخیر و به دلیل شیوع بیماری ایدز دستخوش تغییر شد. به همین دلیل، این روزها یک زوج به عنوان جایگزین و به نیابت از شخص بیوه شده، آن آیین را به جا می‌آورند؛ آن‌ها همانند گذشته هنگام پایان رابطه، سوگندی را یاد می‌کنند تا مانع گسترش بدشانسیِ ناشی از مرگ شوند.



104 زن و دختر!

اما مسئله‌ای که جامعه مالاوی را به شدت نگران کرده این است که اریک انیوا در مصاحبه با BBC گفت که او با 104 زن و دختر رابطه جنسی برقرار کرده و حتی پس از مثبت اعلام شدن نتیجه آزمایش HIV، دست از آن کار نکشید.



پاول امزیمو، کشیش، در مقابل بیمارستان مرکزی ملکه الیزابت در بلانتیره می‌گوید: «ایدز خود یک قاتل است. چگونه ممکن است کسی آگاهانه تن به برقراری رابطه جنسی دهد؟ به نظرم این مرد خود شیطان است. طماع و خودخواه. اگر امکان داشت تا او را قصاص کنم، حکم مرگ و حبس ابد را برایش می‌بریدم.» گفتنی است آمار مبتلایان به ویروس HIV در بخش‌هایی از این بیمارستان به 70 درصد می‌رسد.



 

---

فهرست واژگان

کوساسا فومبی (Kusasa fumbi): تطهیر یا پاکسازی جنسی دختران نوجوان (و ورود به عصر زنانگی) پس از نخستین قاعدگی.



کولووا کوفا (Kulowa kufa): تطهیر یا پاکسازی جنسی مرد یا زن تازه بیوه شده، بلافاصله پس از مرگ همسرش.



فیسی (Fisi) یا کفتار: این واژه در مالاوی، به مردی اطلاق می‌شود که برای اجرای مراسم آیینی جنسی استخدام می‌شود.

---

مموری لاکسون، مادری جوان، نیز از دست اریک به شدت عصبانی است و می‌گوید: «جواب آزمایش ایدز او مثبت اعلام شده بود و حالا ویروس HIV را به این زنان بی‌گناه انتقال داده است. او [اریک] باید آنقدر در زندان بماند تا بمیرد.»



«من قبلا در مورد این آداب و رسوم شنیده‌ام. برخی از دختران اهل انسانجه به من گفتند که این فرهنگشان است و چیز بدی هم نیست. آن‌ها می‌گفتند که این کار بینشان رواج دارد، ولی من به آن‌ها جواب دادم که اشتباه است. اما آن‌ها پافشاری کردند که با همین رسوم بزرگ شده‌اند. مشکل اصلی در فرهنگ آن‌هاست. اریک مرتکب جرم شده و نباید آزاد شود. به نظرم اگر اعضای دیگر آن جامعه که به نحوی در این موضوع دست داشتند هم دستگیر شوند، اتفاق خوبی رخ داده است.»



آیا والدین نیز مقصرند؟

ویکتور مهانگو، رئیس مرکز آموزش مشاوره و کمک‌رسانیِ حقوق بشری نیز با حرف‌های خانم لاکسون موافق است. وی می‌گوید: «چرا فقط باید انیوا دستگیر شود؟ او توسط والدین همان دختران استخدام شد تا با دخترشان رابطه جنسی برقرار کند. پس اتهام علیه والدین چه می‌شود؟»

 

مالِمیا، از مقامات انسانجه، که اریک انیوا را به خوبی می‌شناسد و صدای قانون منطقه نیز به شمار می‌رود، اصرار دارد که «پاکسازی جنسیِ» دختران نوجوان هرگز در انسانجه سابقه نداشته است. در همین حین، مالمیا معتقد است که محاکمه اریک فرصتی مناسب است که بررسی کنیم آیا ادعاهای او صحت داشته و اگر پاسخ مثبت است، آیا در سال‌های گذشته نیز رخ داده است؟



وی در ادامه می‌افزاید: «اگر اریک واقعا کارهایی که می‌گوید را انجام داده باشد، باید برای محافظت آن دختران بشتابیم. در مقام رئیس فقط می‌خواهم بدانم که آیا این اتفاقات رخ داده است؟ اگر چنین است، باید فورا همدستان اریک را نیز پیدا کنیم. آیا بهتر نیست به اریک حکم تعلیقی دهیم تا او بتواند به عنوان یک قهرمان در برابر اقدامات آسیب‌رسان ایستادگی کند؟»



آن مددکار اجتماعی می‌گوید که اکثر مردم آن ناحیه مخالف اجرای چنین آیینی هستند. وی می‌گوید: «احساس می‌کنم انگشت نما شده‌ایم، زیرا این عمل "عدالت گزینشی" است.»



اگر اریک انیوا در هفته جاری محکوم شود، احتمالا باید پنج سال را در زندان سر کند.

 

یکی از جنبه‌های نگران کننده در مورد پرونده انیوا این است که علیرغم انتشار ماجرای انیوا در سطح محلی و بین‌المللی، هیچ تلاشی برای توقف "آیین پاکسازی جنسی" مرسوم به عمل نیامده است.



آیا علنی شدن موضوع می‌تواند بر نقاطی که این اقدام ناشایست انجام می‌شود، تاثیر مثبت بگذارد؟



پاسخ یک زن به سوال ما این است: «اگر قرار باشد چیز دندان‌گیری از این پرونده خارج شود، به حتم این خواهد بود که زنان و دختران جوان حالا دیگر اطلاعات بیشتری از حقوق مدنی‌شان دارند.»



البته از روی تن صدای آن خانم می‌شد فهمید که هنوز فاصله زیادی با متقاعد شدن دارد.

 

منبع: BBC World

ترجمه: وبسایت فرادید