به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آفتاب جنوب،در مناطق درحال توسعه نياز به راه ها و در نتيجه ساخت و ساز و توسعه آنها به عنوان يکی از محورهای اساسی توسعه مطرح است. از طرفی، توسعه بخش حمل و نقل و به خصوص توسعه راه های ارتباطی اثراتی مخرب بر محيط زيست برجای می گذارد، مخصوصا ساخت جاده ها در زيستگاه ها ، اكوسيستم های حساس ، مناطق حفاظت شده و مراتع و جنگل ها، فاجعه ای است كه متأسفانه در کشور ما رو به گسترش است.

مناطق تحت حفاظت، مناطقی نمونه از زيستگاه های منحصر به فرد برای حمايت از جمعيت ها و گونه های حيات وحش و حفظ و حراست از سيماهای زمين شناسی، بوم شناسی، فرهنگی و تاریخی هستندکه به دلیل عوامل محدودکننده مختلف چون توسعه، کمبود زمین، کمبود بودجه، وسعت اندکی از سرزمین را به خود اختصاص داده اند و به صورت جزایری در اقیانوس مناطق انسان ساز تبدیل شده اند که برای حفظ ارزش های زیستگاهی و ژنتیکی، "حفاظت شده" نامیده می شوند.

هرچند به رغم وجود الزامات قانونی در کشور ما برای حفاظت از این مناطق ارزشمند همچون ماده 8 و 11 آیین نامه اجرایی قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، ماده 1 قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست، ماده ۶۰ قانون برنامه چهارم توسعه، عوامل تهدید به شدت موجودیت این مناطق را به خطر انداخته است که احداث یا گسترش جاده ها در زیستگاه های حیات وحش یکی از این عوامل است که تعداد زیادی از مناطق تحت حفاظت سازمان محیط زیست را تحت تأثیر قرار داده است.

بنابراین محیط زیست مجموعه بسیار عظیم و در هم پیچیده ای از اجزا و عوامل فعال گوناگونی است که بر اثر یک روند و تکامل تدریجی موجودات زنده و اجزای سازنده سطح زمین شکل گرفته است. این مجموعه طبیعت و موجودات زنده را در برگرفته بر فعالیت های انسان تاثیر می گذارد و در ضمن از آن متاثر می شود.

 امروزه دیگر نمی توان توقع داشته که همراه با توسعه جاده ها و راه های ارتباطی که از ملزومات پیشرفت علمی و اقتصادی بشر است، محیط زیست دست نخورده باقی بماند بلکه تقلیل آلودگی های و کاهش اثرات تخریبی آن در حدی معقول مورد نظر خواهد بود. توسعه و تحولات جاده ای و ارتباطی راه ها امکانات بسیاری را ایجاد کرده ولی مشکلات اجتماعی و زیست محیطی گوناگونی نیز به موازات آن برای انسان بوجود آمده است.

 بایستی توجه داشت که هر نوع توسعه ای از جمله تونل سازی به همراه اثرات منفی زیست محیطی دارای یکسری پیامدهای مفید و مثبت نیز خواهد بود که مستقیما در شرایط زندگی اجتماعی و ارتقاء سطح رفاه مردم و به خصوص ساکنین بومی تاثیرگذار است.

اگرچه احــداث اين گونه جاده ها و تونل ها در مناطقی مانند جنگل ها و يا مراتع باعث از بين رفتن پوشش گياهی خواهد شد، به عنوان مثال در صورتی که در هر دو مترمربع تعداد يک اصله درخت وجود داشته باشد، احداث جاده های به طول يک کيلومتر و عرض ۶ متر باعث از بين رفتن حداقل ۳ هزار درخت خواهد شد.

با این تفاسیر چندین سال است که در کشور ما هرگونه راه‌سازی نماد و عامل توسعه تلقی می‌شود، چنان که در میان نمایندگان و مسئولان اجرایی مناطق گوناگون کشور، رقابتی سخت برای جذب بودجه به منظور راه‌سازی در حوزه‌ خودشان به چشم می‌خورد. اما، واقعیت این است که بسیاری از این طرح‌های راه‌سازی بدون ارزیابی‌های محیط زیستی و اجتماعی انجام شده و موجب تخریب جبران‌ناشدنی خاک ارزنده‌ سرزمین و همچنین آسیب‌ دیدن منابع طبیعی و البته حیات وحش نیز شده است.

یکی از این پروژه ها عملیات اجرایی قطعه دوم راه اصلی گچساران به چرام -دهدشت است این پروژه به طول ۱۰ کیلومتر و با اعتباری به مبلغ ۱۵۷ میلیارد تومان اجرایی خواهد شد. در این پروژه یک تونل به طول 2هزار و ۶۰۰ متر احداث  و در این مسیر ۷ هزار و ۴۰۰ متر جاده نیز احداث خواهد شد.

از این رو فعالان محيط زيست معتقدند هرگونه فعاليت راهسازی می تواند موجب حساسيت گونه ها و در نتيجه تغيير فرايند رشد و کيفيت زندگی حيات وحش و طبيعت شود. توليد صداهای ناهنجار و خراشيدن طبيعت بر اثر راهسازی به خودی خود می تواند موجب ترس و تغيير مکان فعاليت گونه ها شود.

تاكنون سازمان حفاظت محيط زيست اقدام جدی در مخالفت با احداث اين نوع جاده ها انجام نداده است، اما مخالفت‌خود را بارها به طور جدبا اين نوع از پروژه ها نشان داده است.

با احداث پروژه تونل دیل - چرام مخالفیم

این درحالی است که ولی رمضانی، رئیس محیط زیست گچساران در خصوص احداث پروژه "تونل دیل"دراین شهرستان می گوید:پروژه محور در دست احداث گچساران – چرام که قرار است تونل ۲ هزار و ۶۰۰ متری در آن احداث بشود مشکل زیست‌محیطی دارد و محیط زیست این شهرستان به‌دلیل رعایت نشدن مسائل زیست‌محیطی با احداث این تونل مخالف است.

وی می افزاید: متاسفانه مجری طرح تونل محور دیل به چرام تاکنون گزارش ارزیابی خود را تحویل اداره محیط زیست گچساران نداده و این اداره نیز بنا به همین دلیل از مجری طرح شکایت کرده است.

وی با اشاره به تشریح این پروژه و میزان خسارات وارده به گونه های گیاهی و جانوری در محدوده اجرای این طرح نیز تصریح کرد: مجری طرح تونل، گزارش ارزیابی میدان عملیاتی و مسیرهای منتخب را به اداره محیط زیست گچساران ارائه نداده وبه دلیل وجود گونه‌های گیاهی و جانوری کمیاب در این منطقه، لزوم مستندسازی گزارش کارشناس محیط زیست برای کمترین خسارات وارده الزامی است.

رمضانی درادامه می گوید: انواع کل ، بزکوهی، پلنگ ، کفتار  و سایر پرندگان و خزندگان در این منطقه به طور فراوان مشاهده شده است و عملیات خاکبرداری، حمل خاک و تولید زباله در محل اجرای پروژه از دیگر نگرانی های ما در حوزه محیط زیستی است.

رئیس محیط زیست گچساران درادامه می افزاید:تخریب زیستگاه جانوری و پوشش گیاهی بدون بررسی‌های کارشناسی شده عواقب جبران ناپذیری را برای همه به دنبال خواهد داشت و این اداره با احداث تونل دیل – چرام بدلیل رعایت نکردن مسائل زیست محیطی مخالف است.

غلامرضا تاجگردون،رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در تشریح کامل این پروژه نیز گفته است:در این پروژه یک دستگاه تونل به طول ۲ هزار و ۶۰۰ متر احداث خواهد شد.

وی با اشاره به احداث هفت هزار  و ۴۰۰ متر جاده در این پروژه نیز افزود: قطعه اول این طرح عمرانی به طول هفت کیلومتر است که تاکنون بیش از ۹۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد که در سال جاری به بهره برداری می رسد.

تاجگردون تصریح کرد:برای اجرای این طرح ۸۰۰ هزار متر مکعب خاکبرداری و ۴۵۵ هزار کیلومتر خاکریزی انجام خواهد شد که با احداث این تونل مسیر مواصلاتی  ۱۵ کیلومتر کاهش می‌یابدو اعتبار اختصاص داده شده برای احداث یک دستگاه تونل ۱۲۵ میلیارد تومان است.

تبدیل راه درجه دو به راه درجه یک

نماینده گچساران و باشت در مجلس افزود: با افتتاح این مسیر راه مواصلاتی که از نوع درجه دو بود به درجه یک تبدیل خواهد شد ،میزان آسفالت استفاده شده در این مسیر ۲۲ هزار و ۸۰۰ تن آسفالت است که ۱۴ هزار و ۵۰۰ متر برای اجرای این طرح عمرانی ساخت تونل در گردنه دیل انجام خواهد گرفت.

وی گفت: پروژه ملی جاده پاتاوه – دهدشت یکی از مهمترین طرح‌های راهسازی کهگیلویه وبویراحمد است که قطعه سوم آن به طول ۶۳ کیلومتر در حال اجراست،یکهزار میلیارد ریال اعتبار در سال گذشته برای این طرح ملی اختصاص داده شد که از این میزان ۹۰۰ میلیارد ریال تاکنون تخصیص داده شده است.

تاجگردون تاکید کرد: زمانی که پروژه پاتاوه به دهدشت تمام شد، پروژه چرام و ضرغام آباد و یک جاده فرعی درجه ۲ تبدیل به یک جاده اصلی با یک تونل وزین انجام خواهد شد.

رئیس کمیسیون برنامه وبودجه مجلس اظهارکرد: بانگاهی به محور جنوب و محور باباکلان و بعد میشان و بندرگناوه کارهای بزرگی در حال انجام است و این پروژه قطعا یک پروژه سنگینی خواهد بود که موجب عمران و آبادانی منطقه خواهد شد.

وی افزود:با اجرایی شدن این طرح، دهستان بویراحمدگرمسیری درشهرستان گچساران به بنادر جنوبی متصل خواهد شد.

بنابراین باید توجه داشت که اجرای ساخت و سازهای مهندسی، بخصوص در مناطق طبیعی و بکر، باعث ایجاد خسارات زیست محیطی و صدمه به حیات محیط زیست خواهد شد، انقراض برخی گونه های گیاهی و جانوری و همچنین افزایش آلودگی آب و خاک و کاهش سطح ایستابی از عوارض شایع در حفاری تونل ها هستند. با در نظر گرفتن لزوم احداث این تونل و با توجه به آسیب های زیست محیطی و نیز جاده قدیمی و مقایسه این آسیب ها، احداث این تونل مقرون به صرفه به نظر می رسد.

ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ زﻣﯿﻦ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎده ﻫﺎ و ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮع ﻣﺼﺮف ﺑﻬﯿﻨﻪ ﻣﻮاد ﺳﻮﺧﺘﯽ ﮐﻪ ﻣﺴﺘﻘﯿﻤﺎ برشرایط زیست محیطی ﻫﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺮﺗﺒﻂ اﺳﺖ و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﺮﻋﺖ و اﻣﻨﯿﺖ ﺳﻔﺮﻫﺎی ﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮی و ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﻨﮑﻪ ﺧﺴﺎرات ﻧﺎﺷﯽ از اﺣﺪاث ﺗﻮﻧﻞ ﭼﻨﺪان ﺑﺮای ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻀﺮ و ﺧﻄﺮﻧﺎک ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ، اﺣﺪاث ﺗﻮﻧﻞ دیل -چرام ﺑﻬﺘﺮﯾﻦ ﮔﺰﯾﻨﻪ ﺑﺮای این ﻣﺴﯿﺮ است اﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎل ﻻزم اﺳﺖ اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﯿﺸﮕﯿﺮاﻧﻪ در ﻣﻮرد ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و دیگر موارد انجام گیرد و نیز ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ کوهستانی بودن و صعب العبور بودن ﻣﻨﻄﻘﻪ احداث ﺗﻮﻧﻞ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺴﯿﺮ ﺟﺎده ای ﻗﺪﯾﻤﯽ از اﻣﻨﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ برخوردار خواهد بود.

انتهای پیام